بانگ رحیل

اوصاف ستوده

خداوند رحمان به مردمان مى فرماید:

یَابْنَ آدَمَ!

1. هَلْ أَدَّیتُمْ فَرائِضی کَما أَمَرْتُکُمْ؟

2. وَ هَلْ واسَیْتُمُ المَساکینَ بِأَموالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ؟

3. وَ هَلْ أَحْسَنْتُمْ إِلى مَنْ أَساءَ إِلَیْکُمْ؟

4. وَ هَلْ عَفَوتُمْ عَمَّنْ ظَلَمَکُمْ؟

5. وَ هَلْ وَصَلْتُمْ مَنْ قَطَعَکُمْ؟

6. وَ هَلْ أَنْصَفْتُمْ مَنْ خانَکُمْ؟

7. وَ هَلْ کَلَّمْتُمْ مَنْ هاجَرَکُمْ؟

8. وَ هَلْ أَدَّبَتُمْ أَوْلادَکُمْ؟

9. وَ هَلْ سَأَلْتُمُ الْعُلَماءَ مِنْ أَمرِ دینِکُمْ وَ دُنْیاکُمْ؟

10. فَإِنّی لاأَنْظُرُ إِلى صُوَرِکُمْ وَلاإِلى مَحاسِنِکُمْ وَ لـکِنْ أَنْظُرُ إِلى قُلُوبِکُمْ وَ أَعْمالِکُمْ وَ أَرْضى مِنْکُمْ بِهذِهِ الْخِصالِ.

اى فرزندان آدم!

1. آیا واجبات مرا همان گونه که فرمانتان دادم، انجام دادید؟

2. و آیا به وسیله مالها و جانهاتان با بینوایان به مساوات و برابرى رفتار کردید؟

3. و آیا به کسى که با شما بدرفتارى کرد، نیکى کردید؟

4. و آیا کسى را که[از سر نادانى] به شما جفا کرد، بخشیدید؟

5. و آیا با کسى که[از سر غفلت و جهل] از شما پیوند برید، پیوستید؟

6. و آیا با کسى که به شما خیانت کرد، به انصاف رفتار کردید؟

7. و آیا با کسى که به شما قهر ورزید، سخن گفتید[وبا او از در آشتى درآمدید]؟

8. و آیا فرزندانتان را [به نیکى] ادب کردید؟

9. و آیا از عالمانِ [راستین] درباره مسائل دین و دنیاتان پرسیدید؟

10. پس [آگاه باشید که] من به صورتها و خوبیهاى ظاهرى تان نمى نگرم; بلکه به دلها و کردارتان مى نگرم، و به این اوصاف ستوده و رفتار پسندیده [که بیان شد] از شما خشنود و راضى مى شوم.

عقیده وایمان، بدون رفتار و کردار پسندیده و اوصاف ستوده، همانند «روح بى جسم» است; همچنان که کردار و اوصاف نیکوى بدون عقیده و ایمان نیز، به سان «جسم بى روح» است.

در جاىْ جاى قرآن کریم، واژگانِ «ایمان» و «عمل صالح»، توأمان آمده اند; هرگاه سخن از ایمان و مؤمنان به میان آمده است، عمل و صالحان نیکوکردار نیز در پى آن نمایانند.

از آفتهایى که همواره گریبانگیر پیروان ادیان الهى بوده و هست، «یکسونگرى» و «یکسو گرایى» است; گرفتن یک جانب و رهانیدن جانب دیگر، پذیرش یک بعد و طرد بعد دیگر...

اسلام و همه ادیان الـهى ـ که تمامى ادیان، همانا اسلامند ـ آن گاه سعادتى فراگیر را ثمر مى دهند که همه قوانین و ابعاد و اجزایشان، بى تحریف و تخریب، مراعات گردند.

دل از اغیار خالى کن چو قصد کوى ما دارى **نظر بر غیر مگشا چون هواى روى ما دارى

ارجمندترین ثمره این مراعات همه جانبه، «انسان کامل» است و والاترین هدف انسان کامل، جلب رضاى خداوند است و تقرّب به آن ذات اقدس ـ جَلَّ وَ عَلا ـ .

******

از اوج آسمان – على اکبرمظاهرى