&دوستی )مبحث دوم) &
?تأثیرمجالست وهمنشینی
تأثیر مجالست و همنشینى و روحیّات دوستان در انسان به اندازه اى است که در حدیثى از حضرت سلیمان(علیه السلام) مى خوانیم: «لاتَحْکُمُوْا عَلى رَجُل بِشَىء حَتّى تَنْظُرُوا اِلى مَنْ یُصاحِبُ فَاِنَّما یُعْرَفُ الرَّجُلُ بِاَشْکالِهِ وَاَقْرانِهِ; وَیُنْسَبُ اِلى اَصْحابِهِ وَاَخْدانِهِ» درباره کسى قضاوت نکنید تا نگاه کنید با چه کسى همنشین است؛ چرا که انسان را به وسیله دوستان و همنشین هایش مى توان شناخت؛ و او نسبتى با اصحاب و یارانش دارد.»(1)
در حدیث جالبى از لقمان حکیم در باب نصایحى که به فرزندش مى کرد، مى خوانیم: «یابُنَىَّ صاحِبِ الْعُلَماءَ، وَاَقْرِبْ مِنْهُمْ، وَجالِسْهُمْ وَزُرْهُمْ فى بُیُوتِهِمْ، فَلَعَلَّکَ تَشْبَهُهُمْ فَتَکُونَ مَعَهُمْ» فرزندم با دانشمندان دوستى کن! و به آنها نزدیک باش! و همنشینى کن! و به زیارت آنها در خانه هایشان برو! باشد که شبیه آنها شوى، و با آنها (در دنیا و آخرت) باشى!»(2)
کوتاه سخن این که، در احادیث اسلامى، تعبیرات فراوان پرمعنایى در زمینه تأثیر و تأثّر دوستان از یکدیگر و شباهت اخلاقى آنها با هم، مى خوانیم که اگر تمام آنها گِرد آورى شود، بحث مشروحى را تشکیل مى دهد.
براى حسن ختام، این سخن را با حدیث کوتاه و پرمعنایى از على(علیه السلام) پایان مى دهیم؛ امام در وصایایش به فرزندش امام حسن مجتبى(علیه السلام) فرمود:
«قارِنْ اَهْلَ الْخَیْرِ، تَکُنْ مِنْهُمْ، وَبایِنْ اَهْلَ الشَّرِّ تَبِنْ عَنْهُمُ» با نیکان قرین و همنشین باش تا از آنها شوى! و از بدان جدایى اختیار کن تا (از بدیها) جدا شوى!»(3)
(ادامه دارد)
پاورقی:1. بحارالانوار، ج 71، صفحه 188. 2. همان مدرک، ص 189. 3. نهج البلاغه، وصیّت على(علیه السلام) به امام حسن(علیه السلام) (نامه 31). منبع:کتاب اخلاق درقرآن
