10 سئوال درباره روزه و روزه داری در ماه مبارک رمضان
1- آیا روزه باعث افت قند خون می شود ؟
اگر فاصله بین دو وعده غذایی بیش از حدود 10 ساعت نباشد قند خون به میزان طبیعی حفظ می شود . اما در گرسنگی طولانی تر مثلاً در روزه بی سحری به ویژه در روزهای طولانی سال ، قند خون ، به کمتر از میزان طبیعی کاهش می یابد و این موضوع به ویژه در نوجوانان خطرآفرین است .
2- آیا روزه سبب لاغری می شود ؟
در کسانی که به نحو صحیح روزه می گیرند و دو وعده غذای نسبتاً سبک در سحری و افطار می خورند روزه سبب لاغری می شود . به بیان دیگر ، اگر در هنگام روزه داری یک وعده غذای انسان حذف شود طبعاً کالری دریافتی کمتر از میزان نیاز بوده و برای تأمین مازاد نیاز به انرژی از چربی ذخیره در بدن استفاده خواهد شد و فرد لاغر می شود . اما اگر غذای مصرفی در سحر ، افطار و تا هنگام خواب ، در حد نیاز بدن و یا حتی بیشتر باشد لاغری رخ نمی دهد .
3- چه غذاهایی برای سحری مناسب است ؟
سحری باید ویژگی یک وعده ناهار را داشته باشد . ضمن این که باید به گونه ای باشد که احساس تشنگی را به حداقل برساند . غذاهایی که آب جذب می کنند مثل ماکارونی ، ته دیگ و آش رشته ایجاد تشنگی می کنند . استفاده از سالا و هندوانه تا حدود زیادی مانع تشنگی می شود .
4- آیا بدون سحری می توان روزه گرفت ؟
بهتر است این کار نشود ، به خصوص در نوجوانان گرسنگی 24 ساعته سبب افت قند خون به میزان زیادی شده و سبب تحلیل رفتن عضلات می گردد که بسیار زیان آور است .
5- چه غذاهایی برای افطار مناسب است ؟
به دلیل آن که معده چند ساعت خالی بوده بهتر است با مایعاتی که تقریباً درجه حرارت بدن را دارند شروع کنید . آب جوش یا چای کم رنگ یا سوپ هایی که زیاد غلیظ نباشند برای این منظور مناسبند . قند یا خرما که سریعآً جذب میشود بهتر است ابتدا با آب جوش یا چای خورده تا قند خون را کمی افزایش دهد .
6- آیا خوردن دو وعده غذا به جای سه وعده برای بدن ایجاد مشکل می کند ؟
اصولاً هیچ ترجیحی برای آن که در طول روز مثلاً سه وعده یا چهار وعده غذا بخوریم در بزرگسلان وجود ندارد . اما در کودکان و نوجوانان به سبب کوچک بودن حجم معده حتماً سه وعده غذای اصلی و دو میان وعده لازم است .
در مورد نوجوانانی که روزه بر آنان واجب است باید حجم و کیفیت دو وعده غذای سحری و افطار در حدی باشد که نیازهای آنان را تأمین کند و رشد آنان را به تعویق نیندازد .
7- آیا روزه سبب زخم معده می شود ؟
عوامل بروز زخم معده اضطراب و استرس است . همچنین توان بدن در خنثی کردن اسیدهای معده نقش مهمی در این زمینه دارد ، اصولاً چون افراد روزه دار از یک آرامش عرفانی برخوردارند ، زمینه ای برای پیدایش زخم معده فراهم نمی شود . البته در کسانی که زخم معده دارند به ویژه در دوران فعال بیماری ، ممکن است روزه گرفتن سبب تشدید عوارض شود .
8- آیا روزه مانع درس خواندن می شود ؟
ممکن است در ساعات آخر روز و قبل از افطار ، به دلیل کاهش نسبی قند خون قدرت تمرکز و یادگیری پایین بیاید . البته افراد با هم تفاوت دارند . توصیه ما این است که دانش آموزان و دانشجویان درس خواندن را از صبح زود شروع کنند و ساعات های آخر روز را برای استراحت بگذارند .
9- آیا روزه سبب پیدایش کمبود ویتامین ها و املاح بدن می شود ؟
با خوردن سبزی و میوه و شیر در دو وعده سحر و افطار نیاز بدن به ویتامین ها و املاح بدن به خوبی تأمین می شود .
10 - آیا افراد دیابتی می توانند روزه بگیرند ؟
دیابتی های نوع یک به دلیل آن که باید وعده های غذایی با فاصله معین و منظم باشند قادر به روزه گرفتن نیستند . در بسیاری از موارد دیابت نوع 2 نیز چون نباید فاصله غذاها زیاد باشد ، روزه گرفتن دشوار است . تنها بعضی از افراد میان سال که دیابت نوع 2 خفیف و کنترل شده دارند ، ممکن است بتوانند با نظر پزشک آن هم در روزهای کوتاه سال ، روزه بگیرند .
******
مرکزمدیریت حوزه علمیه خواهران