&یاعلی بن موسی الرضا(ع)&

خلاصه ای از زندگانى امام رضا (ع) ?

   هشتمین پیشوای شیعیان امام علی بن نوسی الرضا علیه السلام در مدینه دیده به جهان گشود.

 کنیه ها
ابوالحسن و ابوعلی

  لقبها
رضا، صابر، زکی، ولی، فاضل، وفی، صدیق، رضی، سراج الله، نورالهدی، قرة عین المؤمنین، مکیدة الملحدین، کفوالملک، کافی الخلق، رب السریر، و رئاب التدبیر

 مشهورترین لقب
مشهورترین لقب آن حضرت «رضا» است و در سبب این لقب گفته اند: «او از آن روی رضا خوانده شد که در آسمان خوشایند و در زمین مورد خشنودی پیامبران خدا و امامان پس از او بود. همچنین گفته شده : از آن روی که همگان، خواه مخالفان و خواه همراهان به او خشنود بودند. سر انجام، گفته شده است: از آن روی او رضا خوانده اند که مأمون به او خشنود شد.»

 مادر امام
در روایتهای مختلفی که به ما رسیده است نامها و کینه ها و لقبهای ام البنین، نجمه، سکن، تکتم، خیزران، طاهره و شقرا، را برای مادر آن حضرت آورده اند.

 زاد روز
درباره روز، ماه و سال ولادت و همچنین وفات آن حضرت اختلاف است.
ولادت آن حضرت را به سالهای (148 و 151 و 153ق) و در روزهای جمعه نوزدهم رمضان، نیمه همین ماه، جمعه دهم رجب و یازدهم ذی القعده.

فرزندان
گرچه که نام پنج پسر و یک دختر برای او ذکر کرده اند، اما چنان که علامه مجلسی می گوید: حداکثر تنها از جواد به عنوان فرزند او نام برده اند.

حیات اجتماعی امام رضا علیه السلام

دوران حیات امام هشتم اوج گیری گرایش مردم به اهل بیت و دوران گسترش پایگاههای مردمی این خاندان است.

چنان که می دانیم امام از پایگاه مردمی شایسته ای برخوردار بود و «در همان شهر که مأمون با زور حکومت می کرد او مورد قبول و مراد همه مردم بود و بر دلها حکم می راند... نشانه ها و شواهد تاریخی ثابت می کند که (در این دوران) پایگاه مردمی مکتب علی علیه السلام از جهت علمی و اجتماعی تا حدی بسیار رشد کرده و گسترش یافته بود. در آن مرحله بود که امام علیه السلام مسئولیت رهبری را به عهده گرفت».

مدت امامت امام رضاعلیه السلام

 مدت امامت امام هشتم در حدود بیست سال بود که می‌توان آن را به سه بخش جداگانه تقسیم کرد:

 ده سال اول امامت آن حضرت، که همزمان بود با زمامداری هارون.

1- پنج سال بعد از‌ آن که مقارن با خلافت امین بود.

2- پنج سال آخر امامت آن بزرگوار که مصادف با خلافت مأمون و تسلط او بر قلمرو اسلامی آن روز بود.

حدیث سلسلة الذهب:

در طول سفر امام به مرو، هر کجا توقف می‌فرمودند، برکات زیادی شامل حال مردم آن منطقه می‌شد. از جمله هنگامیکه امام در مسیر حرکت خود وارد نیشابور شدند و در حالی که در محملی قرار داشتند از وسط شهر نیشابور عبور کردند. مردم زیادی که خبر ورود امام به نیشابور را شنیده بودند، همگی به استقبال حضرت آمدند. در این هنگام دو تن از علما و حافظان حدیث نبوی، به همراه گروه‌های بیشماری از طالبان علم و اهل حدیث و درایت، مهار مرکب را گرفته و عرضه داشتند: «ای امام بزرگ و ای فرزند امامان بزرگوار، تو را به حق پدران پاک و اجداد بزرگوارت سوگند می‌دهیم که رخسار فرخنده خویش را به ما نشان دهی و حدیثی از پدران و جد بزرگوارتان، پیامبر خدا، برای ما بیان فرمایی تا یادگاری نزد ما باشد.» امام دستور توقف مرکب را دادند و دیدگان مردم به مشاهده طلعت مبارک امام روشن گردید. مردم از مشاهده جمال حضرت بسیار شاد شدند به طوری که بعضی از شدت شوق می‌گریستند و آنهایی که نزدیک ایشان بودند، بر مرکب امام بوسه می‌زدند. ولوله عظیمی در شهر طنین افکنده بود به طوری که بزرگان شهر با صدای بلند از مردم می‌خواستند که سکوت نمایند تا حدیثی از آن حضرت بشنوند. تا اینکه پس از مدتی مردم ساکت شدند و حضرت حدیث ذیل را کلمه به کلمه از قول پدر گرامیشان و از قول اجداد طاهرینشان به نقل از رسول خدا و به نقل از جبرائیل از سوی حضرت حق سبحانه و تعالی املاء فرمودند: «کلمه لااله‌الاالله حصار من است پس هر کس آن را بگوید داخل حصار من شده و کسی که داخل حصار من گردد ایمن از عذاب من خواهد بود.» سپس امام فرمودند: «اما این شروطی دارد و من، خود، از جمله آن شروط هستم.»

 این حدیث بیانگر این است که از شروط اقرار به کلمه لااله‌الاالله که مقوم اصل توحید در دین می‌باشد، اقرار به امامت آن حضرت و اطاعت و پذیرش گفتار و رفتار امام می‌باشد که از جانب خداوند تعالی تعیین شده است. در حقیقت امام شرط رهایی از عذاب الهی را توحید و شرط توحید را قبول ولایت و امامت می‌دانند.

&حدیث روز&

امام رضاعلیه السلام فرمودند:

?لا یستَکمِلُ عَبدٌ حقیقةَ الایمانِ حَتَّى تَکونَ فیهِ خِصالُ ثَلاثٍ:

اَلتَّفقُّهُ فِى الدّینِ وَحُسنُ التَّقدیرِ فِى المَعیشَةِ، وَالصَّبرُ عَلَى

 الرَّزایا.

هیچ بنده ‏اى حقیقت ایمانش را کامل نمى ‏کند مگر این که در او سه خصلت باشد:

 1-دین‏ شناسى.

2- تدبر نیکو در زندگى.

3-  شکیبایى در مصیبت‏ها و بلاها.

(بحار الانوار، ج 78، ص 339، ح1 )

حدیث امام رضا(ع)به اباصلت درآخرماه شعبان

 امام رضا ع می فرمایند: 

هر که سه روز از روزهای آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به ماه مبارک رمضان وصل کند خداوند ثواب دو ماه روزه ی متوالی برای وی مینویسد.

ابوالصلت هروی روایت کرده است که در جمعه آخر ماه شعبان به خدمت امام رضا ع رفتم،حضرت فرمود:

ای ابوالصلت اکثر ماه شعبان رفت و این جمعه ی آخر آن است پس تدارک و تلافی کن در آنچه از این ماه مانده است،دعا و استغفار بسیار بکن، و تلاوت قرآن بسیار بکن، و توبه کن بسوی خدا از گناهان خود تا آنکه چون ماه مبارک درآید خالص گردانیده باشی خود را از برای خدا،مگذار در گردن خود امانت و حق کسی را مگر آنکه ادا کنی،مگذار در دل خود کینه کسی را مگر آنکه بیرون کنی و مگذار گناهی را که می کرده ای مگر آن که ترک کنی و از خدا بترس و توکل کن بر خدا در پنهان و آشکار امور خود و هر که بر خدا توکل کند خدا برای او بس است .

&یاامام رضا(ع)    &    

دوبــــاره آمده ام،     تــــا دوبــــاره در بزنـــم  

کبوترانــــه در ایــــن آســـتانه پـــر بزنـــم

                         بــه  ناامیــدی از     ایــن در نــمی روم هــرگز        

                         اگر جـــــواب نیایـــــد ، دوبــــاره در بزنـــم

خـــدا مرا بـــه     حقیقــت ولــی شــناس کنــد     

که  حلقـــه بـــر در ایــن خانــه بیشــتر بزنـم

                        ســـوادِ نــامه من     رنــگ صــبح خواهــد شــد      

                        اگر  که ســــاغری از چشـــمة ســـحر بزنــم

بــه  یــاد غربــت   گل ،عهــد کرده ام با خود         

که  لالـــه باشـــم و صــد داغ بــر جـگر بزنـم

                       خــدایرا ، کمی ای  زائران درنــگ کنیــد           

                       که  خــاک  پــای شـما را بـه چشـم تـر بزنـم

بـهمن هرآنچـه عطـا کرده انـد توفیق است      

 مبـــــاد  آنـــــکه دم از دولــــت هنـــر بزنـــم

                       اگر چــه خــارم و نســبت بـه گل ندارم ، باز     

                      خوشـــم   که گاه گداری بــه بـاغ سـر بزنـم

اگر شــمیمی ازایــن بوســتان بـه من برسد   

 روا   بـــود بـــه خــدا ، تــاج گل بـه سـربزنم

                      منآشــــنای همیــــن درگهـــم خـــدا نکنــد     

                      که  رو بــــــه غیربیــــــارم دری دگر بزنــــم

صـــــفای   تربیــــت باغبـــان حـــرامم بـــاد       

 که  در مجـــــاورت گل دم از ســـــفر بزنــــم

                             (محمد جوادغفورزاده-شفق)

&حدیث روز  &

مَن لَم یَقدِرعَلی مایُکَفِرُبِه ذُنُوبَهُ،فَلیَکثِرمِنَ الصَلاةِ عَلی مُحَمدٍوَآله؛فَانها تَهدِمُ الذُنُوبَ هَدماً .

هرکس چیزی نداشت که برای کفارة گناهانش بدهد،برمحمد وآل او صلوات زیادبفرستد؛زیراصلوات گناهان رابه کلی ازبین می برد.  

   حضرت امام رضا(ع)-تنبیه الخواطر2/156

&حدیث روز  &

?حضرت امام علی بن موسی الرضاعلیه السلام به ابن شبیب می فرماید:

ای پسرشبیب!محرم،ماهی است که مردم دردوران جاهلیت ستم وقتل رادرآن حرام می دانستند،ولی گروهی ازمسلمانان،این حرمت رانشناختند.آنان فرزندپیامبررابه قتل رساندندوزنان وفرزندانش رابه اسارت بردند.اگرخواستی برکسی بگریی،برای حسین بن علی(ع)گریه کن که اوراذبح کردند.همچنین هیجده تن ازاهل بیت اوراکه درروی زمین، کسی شبیه آنان نبود،به شهادت رساندند.این مصیبت چنان بزرگ است که آسمانهاو زمین درشهادتش گریسته اند.روزعاشورا،چشمهای ماراخون بارکرد.دلهای ماراسوزاند. اشک ماراروان ساخت وعزیزان ماراخوارکرد.سرزمین کربلاتاروزقیامت برای ماسختی وبلابرجای گذاشت پس بایستی گریه کنندگان برکسی مانندحسین(ع)گریه کنندو بدانید که گریستن برحسین(ع)،گناهان انسان رامی ریزدوانسان راپاک می کند.

                                                  «بحارالانوار،ج44،ص285»

حدیث روز

امام رضا(علیه السلام)

من لم یقدرعلی مایکفربه ذنوبه فلیکثرمن الصلوات علی محمدوآله فانها تهدم الذنوب هدما:

هرکس نمی تواندکاری کندکه به سبب آن گناهانش آمرزیده شود برمحمد وآل اوبسیارصلوات فرستد،زیراکه آن،گناهان راریشه کن می کند.

 گفتارهایی ازحضرت امام رضا(علیه السلام) 

*ایمان دارای چهاررکن وپایه است:

1- توکل به خدا

2- خشنودی ورضابه مقدرات الهی

3- تسلیم دربرابرفرمان خدا

4- واگذاری اموربه خدا

*به دیدارهمدیگربرویدتانسبت به همدیگردوست گردید.

 *باخویشاوندانت پیوندبرقرارکن گرچه باشربت آبی باشدوبهترین چیزی که باآن صله رحم   می شود،خودداری ازآزارخویشاونداست.

*شخص بخیل آسایش ندارد،وبرای شخص حسود،لذت وخوشی نیست،شاهان بی وفاهستندوانسان دروغگو جوانمردی ندارد.

*خموشی دری ازدرهای حکمت است،هماناخموشی جلب محبت می کندوراهنمای هر کارنیکی است.

*بهترین مال،ثروتی است که بوسیله آن آبروی انسان محفوظ بماند.

*بادوست متواضعانه ،بادشمن بااحتیاط وباعموم مردم باگشاده رویی برخورد کن.