حضرت معصومه (سلام الله علیها)در سخن امامان
حضرت معصومه (ع ) از نمونه زنان نادرى است که جهان به خود دیده است ، قرب و منزلت خدایى این بانوى بزرگ ، و روح عظیم و الهى او، در مورد امامان چنین توصیف شده است :
حضرت امام صادق (ع ):الا ان قم حرمى و حرم من بعدى ... تقبض فیها بمراه هى من ولدى و اسمها فاطمه بنت موسى ، یدخل بشفاعتها شیعتى الجنه باجمعهم . بدانید مه قم حرم من و حرم فرزندانم پس از من است ، زنى از فرزندان من در این شهر در مى گذرد، که نام او فاطمه دختر موسى است . و همگى شیعه در روز قیامت به شفاعت او روانه بهشت مى شوند.
همچنین از روایاتى که اهمیت زیارت آن حضرت را یاد کرده است و براى آن اجر و پاداش بزرگ بیان داشته است ، گوشه اى از مقام والاى این بانو آشکار مى گردد و امام صادق (ع ) پیش از آنکه این فرزند گرانقدر متولد شود، از فضیلت زیارت و مدفن او سخن مى گوید و شیعه را به اهمیت آن توجه مى دهد:
حضرت امام صادق (ع ):... و ان لنا حرما و هو بلده قم ، ستدفن فیها امراءه من اولادى تسمى فاطمه ، فمن زارها و جبت له الجنه ... . شهر قم ، حرم ماست و در آن زنى از فرزندان من مدفون مى شود، به نام فاطمه هر کس او را زیارت کند، بهشت براى او واجب شود... .
حضرت امام رضا(ع ) نیز اهمیت زیارت حضرت معصومه (ع ) را بیان مى کنند، و شیعه را از این کانون معنویت و سر چشمه فیض الهى آگاه مى سازند:
حضرت امام رضا(ع ):یا سعد! عندکم لنا قبر؟ قلت : جعلت فداک قبر فاطمه بنت موسى (ع ). نعم . من زارها عارفا یحقها فله الجنه . اى سعید! در شهر شما ما آرامگاهى داریم ؟ گفتم : فدایت شوم ، قبر فاطمه دختر حضرت موسى (ع )؟. گفت (ع ): بلى ، هر کس آن بانو را با معرفت به حقش زیارت کند، سزاوار بهشت گردد... .
با اینکه امامزادگان بسیارى در این سر زمین مدفونند، حتى در زیر همین بقعه مطهر و در کنار حضرت معصومه (ع )، و همه مقامهاى ارجمندى دارند، لیکن امامان از اهمیت و ثواب زیارت حضرت معصومه (ع ) سخن گفته اند، و این بیانگر عظمت معنوى این بانو است .
حضرت امام جواد(ع ):
من زار عمتى بقم وجبت له الجنه . آنکس که عمه ام را در شهر قم زیارت کند بهشت براى او واجب شود.
در آرامگاههاى امامزادگان ، بزرگان ، عالمان ، نوعا قرآن و فاتحه خواندن مرسوم است ؛ و در موارد بسیار نادرى است مه که براى امامزاده اى زیارت نامه اى رسیده باشد. درباره حضرت معصومه (ع ) از برادر بزرگوارش حضرت امام رضا(ع ) زیارتنامه رسیده است . از این رو مردمان ، حضرت معصومه (ع ) را چون دیگر امامان زیارت مى کنند و با او به گفتگو مى نشینند و از روح بزرگش استمداد مى طلبند؛ و این خود والایى مقام و منزلت این بانو را مى رساند.
سخن (محدث قمى )
محدث قمى مى گوید: (..و اما دختران حضرت موسى بن جعفر(ع )بر حسب آنچه به ما رسیده ، افضل آنها سیده جلیله معظمه فاطمه بنت امام موسى (ع ) معروفه به حضرت معصومه (ع ) است که مزار شریفش در بلده طیبه قم است که داراى قبه عالیه و ضریح و صحنهاى متعدده و خدمه بسیار و موقوفاتست . و روشنى چشم اهل قم و ملاذ و معاذ عامه خلق است و در هر سال ، جماعات بسیار از بلاد بعیده شرح حال کنند و تعب سفر کشند به جهت درک فیوضات از زیارت آن معظمه سلام الله علیها...
(همچنین در کتاب : (سفینه البحار) آمده است :
افتخارات قم فراوان است ... از آن جمله است آرامگاه حضرت فاطمه (ع ) دختر موسى بن جعفر(ع ) و ثواب زیارت آن بانو، که مطالب مربوط به آن را زیر واژه (فطم ) آورده ام ...
در کتاب تاریخ قم نیز آمده است : (... محراب مزبوردر میدان میر واقع است و اخیرا مسجد و مدرسه هم در آنجا ساخته اند و آن دو سوار... محتمل است یکى پدر بزرگوارش موسى بن جعفر(ع ) و دیگرى برادر عالیقدرش حضرت رضا (ع ) بوده اند. و این دلالت بر نهایت جلالت قدر آن مخدره دارد؛ زیرا که امام است که جز امام دیگرى او را دفن نمى نماید.
همچنین ورود زیارتش از زبان امام و خبر دادن امام صادق (ع ) پیش از تولد پدر بزرگوارش ، به تولد آن مخدره و دفن او در زمین قم ، و شفاعتش از چیزهایى استکه دلالت بر نهایت جلالت و عظمت آن بضعه احمدى مى نماید. سلام الله علیها و على آبائها).
از امورى که اهمیت این قبر مطهر را نزد خاندان پیامبر و امامان و امامزادگان روشن مى کند اینست که براى بزرگداشت آن و شکوه ظاهرى آن نیز مى کوشیدند. از این رو، حضرت زینب دختر امام جواد(ع )، قبه اى بر این قبر بنا نهاد و این بیانگر مقام والاى این بانو، نزد سادات و علویان است . توجهات ولایتى و مددهاى غیبى این بارگاه مطهر، نیز بهترین شاهد و بیانگر عظمت و مقام قرب حضرتش مى باشد. فیوضات ولایتى این بانوى بزرگ ، مشهود همگان است ، و آن حضرت به (واسطه فى ) و(باب الحوائج )، شناخته شده است . سرعت اجابت دعا و عمومیت آن نیز حاکى از قدرت و منزلت الهى و لطافت روحى ویژه ایشان است .
××××××
پاورقی:1- حضرت معصومه و شهر قم-محمد حکیمى
احادیث درباره حضرت معصومه(س)
(ان للّه حرماً و هو مکه ألا انَّ لرسول اللّه حرماً و هو المدینة ألا وان لامیرالمؤمنین علیه السلام حرماً و هو الکوفه الا و انَّ قم الکوفة الصغیرة ألا ان للجنة ثمانیه ابواب ثلاثه منها الى قم تقبض فیها امراة من ولدى اسمها فاطمه بنت موسى علیهاالسلام و تدخل بشفاعتها شیعتى الجنة با جمعهم .) خداوند حرمى دارد که مکه است پیامبر حرمى دارد و آن مدینه است و حضرت على (ع) حرمى دارد و آن کوفه است و قم کوفه کوچک است که از 8 درب بهشت سه درب آن به قم باز مى شود - زنى از فرزندان من در قم از دنیا مى رود که اسمش فاطمه دختر موسى (ع) است و به شفاعت او همه شیعیان من وارد بهشت مى شوند .
ثواب الأعمال و عیون اخبار الرضا(ع): عن سعد بن سعد قال: سالت اباالحسن الرضا(ع) عن فاطمه بنت موسى بن جعفر (ع) فقال: من زارها فله الجنة امام رضا (ع) فرمود- کسى که حضرت فاطمه معصومه را زیارت کند پاداش او بهشت است .
کامل الزیارة:عن ابن الرضا علیهماالسلام قال:من زار قبر عمتى بقم فله الجنة امام جواد - کسى که عمه ام را در قم زیارت کند پاداش او بهشت است .
امام صادق (ع): من زارها عارفاً بحقّها فله الجنة (بحار ج 48 صفحه 307) امام صادق (ع) کسى که آل حضرت را زیارت کند در حالى که آگاه و متوجه شأن و منزلت او باشد به بهشت مى رود.
امام صادق (ع): «الّا انَّ حرمى و حرم ولدى بعدى قم» بحار ج 60 صفحه 216 امام صادق (ع) - آگاه باشید که حرم و حرم فرزندان بعد از من قم است
جایگاه حضرت معصومه(س)
لقب «معصومه» را امام رضا(ع) به خواهر خود عطا فرمود: آن حضرت در روایتى فرمود: «مَنْ زَارَ الْمَعصُومَةَ بِقُمْ کَمَنْ زَارَنى.» (1) «هرکس معصومه را در قم زیارت کند،مانند کسى است که مرا زیارت کرده است.» این لقب، که از سوى امام معصوم به این بانوى بزرگوار داده شده، گویاى جایگاه والاى ایشان است.
امام رضا(ع) در روایتى دیگر مى فرماید:
هرکس نتواند به زیارت من بیاید، برادرم را در رى یا خواهرم را در «قم» زیارت کند که ثواب زیارت مرا در مى یابد. (2)
لقب دیگر حضرت معصومه(س) «کریمه اهل بیت» است. این لقب نیز بر اساس رؤیاى صادقانه یکى از بزرگان، از سوى اهل بیت به این بانوى گرانقدر داده شده است. ماجراى این رؤیاى صادقانه بدین شرح است :
مرحوم آیت اللّه سیّد محمود مرعشى نجفى، پدر بزرگوار آیت اللّه سید شهاب الدین مرعشى (ره) بسیار علاقه مند بود که محل قبر شریف حضرت صدّیقه طاهره (س) را به دست آورد. ختم مجرّبى انتخاب کرد و چهل شب به آن پرداخت. شب چهلم پس از به پایان رساندن ختم و توسّل بسیار، استراحت کرد. در عالم رؤیا به محضر مقدّس حضرت باقر(ع) و یا امام صادق (ع) مشرّف شد.
امام به ایشان فرمودند: «عَلَیْکَ بِکَرِیمَةِ اَهْل ِ الْبَْیت ِ.» یعنى به دامان کریمه اهل بیت چنگ بزن .
1-ناسخ التواریخ، ج 3، ص 68، به نقل از کریمه اهل بیت، ص 32
2-زبدة التصانیف، ج 6، ص 159، به نقل از کریمه اهل بیت، ص 3 .
ویژگیهاى حضرت معصومه (س)
تعداد امامزادگان شـایسته تعظیـم و تجلیل در ((دارالایمان قـم)) که بـر فراز قبـور مطهرشان گنبـد و سایبان هست به چهارصـد نفـر مى رسد. در میان ایـن چهار صد اختر تابناکى که در آسمان قـم نـورافشانى مـى کنند, ماه تابانـى که همه آنها را تحت الشعاع انـوار درخشان خـود قـرار داده, تـربت پـاک شفیعه محشـر, کـــــــریمه اهل بیت پیمبر(علیهم السلام), دخت گرامى موسى بـن جعفر, حضرت معصـومه(س) مى باشد. پژوهشگر معاصر, علامه بزرگـوار, حاج محمدتقى تسترى, مولف قامـوس الرجال مى نویسد:
((درمیان فرزنـدان امام کاظم(ع) با آن همه کثرتشان بعد از امام رضا(ع), کسـى همسنگ حضرت معصـومه(س) نمـى باشد.)) محـدث گرانقدر حـاج شیخ عبـاس قمـى به هنگام بحث از دختـران حضـرت مـوسـى بـن جعفر(ع), مى نویسد: ((بـرحسب آنچه به مارسیده, افضل آنها سیـده جلیله معظمه, فاطمه بنت امام مـوسـى(ع), معروف به حضـرت معصـومه(س) است.)) بـررسـى شخصیت بـرجسته و فضایل گستـرده حضـرت معصـومه(س) در ایـن صفحات نمى گنجد. در ایـن نـوشته به برخـى از ویژگیهاى آن خاتـون دوسرا اشاره مى کنیم:
1 ـ شفاعت گسترده
بالاتریـن جایگاه شفاعت, از آن رسـول گرامى اسلام است که در قرآن کریـم از آن به ((مقام محمود)) تعبیر شده است. و گستردگى آن با جمله بلند: (ولسـوف یعتیک ربک فتـرضـى) بیان گردیـده است. همانا دو تـن از بانـوان خاندان رسـول مکرم شفاعت گسترده اى دارند که بسیار وسیع و جهان شمـول است و مـى تـوانـد همه اهالـى محشـر را فـراگیـرد: 1 ـ خـاتـون محشـر, صـدیقه اطهر, حضـرت فاطمه زهـرا ـ سلام الله علیهاـ. 2 ـ شفیعه روزجزا, حضـرت فـاطمه معصـومه(س). در مورد شفاعت گسترده حضرت زهرا ـ سلام الله علیهاـ همیـن بس که شفـاعت, مهریه آن حضـرت است و به هنگـام ازدواج پیک وحـى طـاقه ابریشمـى از جانب پروردگار آورد که در آن, جمله ((خداوند مهریه فاطمه زهرا را شفاعت گنهکاران از امت محمـد(ص) قـرار داد.)) با کلک تقدیر نقش بسته بود. ایـن حـدیث از طـریق اهل سنت نیز آمده است.
بعد از فاطمه زهـرا ـ سلام الله علیهاـ از جهت گستـردگـى شفاعت, هیچ کـس ـ و حد اقل هیچ بانـویى ـ به شفیعه محشر, حضرت معصـومه دخت مـوسـى بـن جعفر ـ سلام الله علیها ـ نمى رسد, که امام به حق ناطق, حضـرت جعفـر صادق(ع) در ایـن رابطه مـى فـرمایـد: ((تدخل بشفـاعتها شیعتنـاالجنه باجمعهم)): ((بـا شفـاعت او همه شیعیـان مـا وارد بهشت مـى شـوند.))
2 ـ عصمت
بـر اسـاس روایتـى که مـرحـوم سپهر در ((ناسخ)) از امام رضا(ع) روایت کـرده, لقب ((معصـومه)) را به حضـرت معصـومه, امام هشتـم اعطـا کـرده انـد. طبق ایـن روایت امـام رضـا(ع) فـرمود: ((من زار المعصومه بقـم کمـن زارنى)) ((هرکس حضرت معصومه را در قـم زیارت کند, همانند کسى است که مرا زیارت کرده باشد.)) ایـن روایت را مـرحـوم محلاتـى نیز به همیـن تعبیـر نقل کـــرده است.
با تـوجه به ایـن که عصمت به چهارده معصـوم(علیهم السلام) منحصر نیست, بلکه همه پیامبـران, امامـان و فـرشتگـان معصـوم هستنـد. و علت اشتهار حضـرت رسـول اکـرم, فـاطمه زهـرا و امامـان(علیهم السلام) به ((چهارده معصوم)) آن است که آنها علاوه بر مصـونیت از گناهان صغیره و کبیره, از ((ترک اولـى)) نیز که منافات با عصمت ندارد, پاک و مبرا بودند.
مرحوم مقرم در کتابهاى ارزشمند:
((العباس)) و ((علـى الاکبـر)) دلائل عصمت حضرت ابـوالفضل و حضرت علـى اکبر(علیهماالسلام) را بر شمرده است. و مرحـوم نقـدى در کتاب ((زینب الکبـرى)) از عصمت حضـرت زینب ـ سلام الله علیهاـ سخـــن گفته است. و مولف ((کریمه اهلبیت)) شـواهد عصمت حضرت معصومه(س) را بازگو نموده است. و با تـوجه به ایـن که حضرت معصـومه(س) نام شـریفشان ((فاطمه)) است و در حال حیات به ((معصـومه)) ملقب نبـودند, تعبیر امام(ع) دقیقا به معناى اثبـات عصمت است, زیـرا بـر اسـاس قاعده معروف: ((تعلیق حکـم به وصف مشعر بـر علیت است)) دلالت حـدیث شـریف بـر عصمت آن بزرگـوار بـى تـردیـد خـواهـد بـود.
3 ـ فداها ابوها
آیت الله سیـد نصـرالله مستنبط از کتـاب ((کشف اللـاءلـى)) نقل فرمـوده که روزى عده اى از شیعیان وارد مدینه شـدند و پرسشهایـى داشتند که مى خـواستند از محضر امام کاظم(ع) بپرسند. امام(ع) در سفر بـودنـد, پـرسشهاى خـود را نـوشته به دودمان امامت تقـدیـم نمـودند, چـون عزم سفر کردنـد بـراى پاسخ پرسشهاى خـود به منزل امام(ع) شرفیاب شدند, امام کاظم(ع) مراجعت نفرموده بـود و آنها امکان توقف نداشتند, از ایـن رو حضرت معصومه(س) پاسخ آن پرسشها را نـوشتند و به آنها تسلیـم نمـودنـد, آنها با مسرت فراوان از مدینه منـوره خارج شدند, در بیرون مدینه با امام کاظم(ع) مصادف شـدنـد و داستـان خـود را بـراى آن حضـرت شـرح دادند.
هنگامـى که امام(ع) پرسشهاى آنان و پاسخهاى حضرت معصـومه(س) را ملاحظه کردند, سه بار فرمودند:
((فداها ابـوها)) ((پدرش به قربانـش باد.)) باتـوجه به ایـن که حضرت معصـومه(س) به هنگام دستگیرى پـدر بزرگـوارش خردسال بـود, ایـن داستان از مقام بسیار والا و دانـش بسیار گستـرده آن حضـرت حکایت مى کند.
4 ـ بـارگـاه حضـرت معصـومه(س) تجلیگـاه حضـرت زهـرا(س)
بر اساس رویاى صادقه اى که مرحـوم آیت الله مرعشـى نجفـى(ره) از پدر بزرگـوارش مرحـوم حاج سیدمحمـود مرعشى (متـوفاى 1338 ه" .) نقل مـى کردند, قبر شریف حضرت معصـومه(س) جلـوه گاه قبر گـم شـده مادر بزرگـوارش حضرت صـدیقه طاهره ـ سلام الله علیهاـ مـى باشـد. آن مرحوم در صدد بود که به هر وسیله اى که ممکـن باشد, محل دفـن حضـرت زهـرا ـ سلام الله علیهاـ را به دست آورد, به ایــن منظور ختـم مجربـى را آغاز مى کند و چهل شب آن را ادامه مـى دهد, تا در شب چهلـم به خـدمت حضـرت بـاقـر و یا حضـرت صـادق (علیهماالسلام) شـرفیـاب مـى شـود, امـام(ع) به ایشـان مـى فـرمـاید: ((علیک بکـریمه اهل البیت)) ((به دامـن کـریمه اهلبیت پنــــاه ببرید.)) عرض مى کند: بلـى مـن هـم این ختـم را براى ایـن منظور گرفته ام که قبر شریف بـى بـى را دقیقـا بـدانـم و به زیـارتـش بـروم.
امام(ع) فرمود:(( منظور مـن قبر شریف حضرت معصومه درقم مى باشد.)) سپس ادامه داد: ((براى مصالحـى خداوند اراده فرمـوده که محل دفـن حضرت فاطمه ـ سلام الله علیهاـ همـواره مخفى بماند و لذا قبر حضرت معصـومه را تجلیگاه قبرآن حضـرت قرار داده است. هر جلال و جبروتـى که بـراى قبر شریف حضرت زهرا مقـدر بـود خـداوند متعال همان جلال و جبروت را بـر قبـر مطهر حضـرت معصـومه(س) قرار داده است.))
5 ـ پیشگوئى امام صادق(ع)
امام جعفر صادق(ع) در ضمـن حدیث مشهورى که پیرامون قداست قم به گـروهـى از اهـالـى رى بیـان کـردنـد, فـرمـودند: ((تقبض فیها امراءه هى مـن ولدى, واسمها فاطمه بنت مـوسى, تدخل بشفاعتها شیعتنا الجنه باءجمعهم)) ((بانـویى از فرزندان مـن به نام ((فاطمه)) دختر مـوسى, در آنجا رحلت مى کند, که با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت مى شوند.)) راوى مى گوید: مـن ایـن حدیث را هنگامـى از امام صادق(ع) شنیـدم که حضرت مـوسـى بـن جعفر(ع) هنوز دیده به جهان نگشوده بود.
پیشگوئى امام صادق(ع) از ارتحال حضرت معصومه(س) در قـم پیـش از ولادت پدر بزرگـوارش بسیار حائز اهمیت است و از مقام بسیار شامخ آن حضرت حکایت مى کند.
6 ـ رمز قداست قم
در احادیث فراوانى از قداست قـم سخـن رفته, تصـویر آن در آسمان چهارم به رسـول اکـرم(ص) ارائه شـده است.
امیرمـومنان(ع) به اهالى قـم درود فرستاده و از جاى پاى جبرئیل در آن سخـن گفته و امام صادق(ع) قم را حرم اهلبیت معرفى کرده و خاک آن را پاک و پاکیزه تعبیر کرده است. امام کاظم(ع) قـم را عش آل محمد (آشیانه آل محمـد(ص)) نامیـده و یکـى از درهاى بهشت را از آن اهل قـم دانسته. امـام هادى(ع) اهل قـم را ((مغفـور لهم)) (آمـرزیـده) تعبیر کرده و امام حسن عسکـرى(ع) از حسـن نیت آنها تمجیـد کـرده و بـا تعبیـرات بلنـدى اهالـى قـم را ستـوده است. اینها و دهها حـدیث دیگرى که در قداست و شرافت قم و اهل قـم از پیشوایان معصوم به ما رسیده, فضیلت و عظمت این سرزمیـن را براى همگان روشـن مـى سازنـد, جز این که باید دید راز و رمز ایـن همه شرافت و قداست چیست؟
حدیث فـوق که پیرامون ارتحال حضرت معصـومه(س) به عنوان پیشگوئى از امام صادق(ع) نقل شـد, از راز و رمز آن پـرده بـر مـى دارد و روشـن مـى سازد که ایـن همه فضیلت و شـرافت, از ریحانه پیامبـر, کـریمه اهلبیت, مهیـن بـانـوى اسلام, حضـرت معصـومه(س) ســرچشمه مـى گیرد, که در این سـرزمیـن دیـده از جهان فرو بسته, گردو خاک ایـن سـرزمیـن را تـوتیـاى دیـدگـان حـور و ملائک نمـــوده است.
7 ـ تنها خواهر امام هشتم
نجمه خاتـون همسـرگرامـى امام کاظم(ع) تنها دو فرزنـد در دامان خـود پـرورش داد و آنها عبـارتنـد از:
1 ـ خـورشیـد فـروزان امامت, حضـرت علـى بـن مـوسـى الـرضا(ع).
2 ـ مـاه تـابـان درج عصمت, حضـرت معصـومه(س).
محمد بـن جریر طبرى, دانشمند گرانمایه شیعه در قرن پنجـم هجرى, براین واقعیت تصریح نموده است. مدت 25 سال تمام حضرت رضا(ع) تنها فرزند نجمه خاتـون بـود, پـس از یک ربع قـرن انتظار, سـرانجام ستاره اى تابـان از دامـن نجمه درخشید که هم سنگ امام هشتـم(ع) بود و امام(ع) توانست والاتریـن عواطف انبـاشته شـده در سـویـداى دلـش را بـر او نثـار کند. بیـن حضرت معصـومه(س) و برادرش امام رضا(ع) عواطف سرشار و محبت زایـدالـوصفـى بـود که قلـم از تـرسیم آن عاجز است.
در یکى از معجزات امام کاظم(ع) که حضرت معصـومه نیز نقشى دارد, هنگامى که مرد نصرانـى مى پرسـد: ((شما که هستید؟)) مـى فرمایـد: ((انا المعصومه اخت الرضا)) ((مـن معصـومه, خـواهر امام رضا(ع) مى باشم.)) ایـن تعبیر از محبت سرشار آن حضرت به برادر بزرگوارش امام رضـا(ع) و از مبـاهات او به ایـن خـواهـر بـرادرى سـرچشمه مى گیرد.
8 ـ نامه دعوت
محبت و مودت ایـن خواهر و برادر در سطح بسیار بالا بود, به طورى که مفارقت امام هشتـم(ع) براى حضرت معصـومه(س) بسیار سخت بـود, جدائى حضرت معصومه(س) نیز براى امام هشتـم(ع) قابل تحمل نبـود. و لذا پـس از استقـرار امام هشتـم(ع) در مـرو, نامه اى خطـاب به حضرت معصومه(س) مرقوم فرموده, آن را تـوسط غلام مورد اعتمادى به مدینه ارسال نمود. جـالب تـوجه است که حضـرت رضـا(ع) به غلام دستـور داد که در هیچ منزلى توقف نکند, تا آن مرقومه را در اندک زمان ممکـن به مدینه منوره برساند. حضرت معصـومه(ع) نیز به مجرد دریافت دست خط بـرادر, رخت سفر بست و خود را مهیاى سفر نمود.
به بهانه میلاد کریمه اهل بیت(سلام الله علیها)
چند کرامت از حضرت معصومه(سلام الله علیها)
-جلال و جبروت فاطمه زهرا علیها السلام
آقای شیخ عبدالله موسیانی (ایشان از شاگردان آیة الله مرعشی(ره) بودند)نقل فرمودند به این که حضرت آیة الله مرعشی نجفی به طلاب میفرمود: علت آمدن من به قم این بود که پدرم سیدمحمود مرعشی نجفی (که از زهاد و عباد معروف بود) چهل شب در حرم حضرت امیر علیه السلام بیتوته نمود که آن حضرت را ببنید، شبی در (حال مکاشفه) حضرت را دیده بود که به ایشان میفرماید: سید محمود چه میخواهی؟ عرض میکند: میخواهم بدانم قبر فاطمه زهراء علیهاالسلام کجاست؟ تا آن را زیارت کنم.
حضرت فرموده بود: من که نمیتوانم «بر خلاف وصیت آن حضرت»، قبر او را آشکار کنم. عرض کرد: پس من هنگام زیارت چه کنم؟ حضرت فرمود: خدا جلال و جبروت حضرت فاطمه علیهاالسلام را به فاطمه علیهاالسلام عنایت فرموده است، هر کس بخواهد ثواب زیارت حضرت زهرا علیهاالسلام را درک کند به زیارت فاطمه معصومه علیهاالسلام برود.
آیة الله مرعشی میفرمودند: پدرم مرا سفارش میکرد که من قادر به زیارت ایشان نیستم اما تو به زیارت آن حضرت برو، لذا من به خاطر همین سفارش، برای زیارت فاطمه معصومه علیهاالسلام و ثامن الائمه علیهالسلام آمدم و به اصرار موسس حوزه علمیه قم، حضرت آیة الله حائری در قم ماندگار شدم.
آیة الله مرعشی در آن زمان فرمودند: شصت سال است که هر روز من اول زائـــر حضرتم.
ـ عنایت حضرت به زوار مرقدش
آقای شیخ عبدالله موسیانی نقل کردند از حضرت آیة الله مرعشی نجفی: که شب زمستانی بود که من دچار بی خوابی شدم؛ خواستم حرم بروم، دیدم بی موقع است، آمدم خوابیدم و دست خود را زیر سرم گذاشتم که اگر خوابم برد خواب نمانم، در عالم خواب دیدم خانمی وارد اطاق شد «که قیافه او را به خوبی دیدم ولی آن را توصیف نمیکنم» به من فرمود: سید شهاب! بلند شو و به حرم برو؛ عدهای از زوار من پشت در حرم از سرما هلاک میشوند، آنها را نجات بده.
ایشان میفرماید: من به طرف حرم راه افتادم، دیدم پشت در شمالی حرم (طرف میدان آستانه)عدهای زوار اهل پاکستان یا هندوستان(با آن لباسهای مخصوص خودشان) در اثر سردی هوا پشت در حرم دارند به خود میلرزند، در را زدم، حاج آقا حبیب (که جزء خدام حضرت بود) با اصرار من در را باز کرد، من از مقابل و آنها هم پشت سر من وارد حرم شدند و آنها در کنار ضریح آن حضرت مشغول زیارت و عرض ادب بودند؛ من هم آب خواستم و برای نماز شب و تهجد وضو ساختم.
ـ عنایت حضرت معصومه علیهاالسلام به زائر برادر
آقای شیخ عبدالله موسیانی نقل میکند: که ما عازم مشهد مقدس بودیم در حالی که در آنجا به جهت جمعیت زیاد زوار، منزل به سختی پیدا میشد. من با اطلاع از این جهت به حرم حضرت معصومه علیهاالسلام مشرف شدم و خیلی خودمانی گفتم: بیبی جان ما عازم زیارت برادر شماییم، خودتان عنایتی بفرمایید. ما عازم مشهد شدیم، دیدیم منزل بسیار کمیاب است نزدیک حرم از تاکسی پیاده شدیم، ناگهان دیدم جوانی از داخل کوچه به طرف من آمد و به من گفت: منزل میخواهید؟ گفتم: بله، گفت دنبال من بیا با او رفتم مرا داخل خانهاش برد، اطاف بزرگ و خوبی را به ما داد، ما وقتی در آنجا مشغول جابجایی وسایل بودیم، خانم ایشان ما را برای ناهار دعوت کرد، بعد از تشرف به حرم و زیارت و نماز، ناهار را با آنها خوردیم.
صبح روز بعد، خانم از ما سوال کرد: شما چند روز در اینجا هستید؟ گفتم ده روز. گفت ما به تهران میرویم، این کلید خانه، هر وقت که خواستید بروید، کلید را بدهید به همسایه ما آقای رضوی (یا رضوانی).
گفتم کرایه منزل چه میشود؟ گفت ما صحبت آن را کردهایم.
ما خیال کردیم مقصود ایشان صحبت درباره کرایه است با آقایی که بنا شد کلید را به او بدهیم. چند روزی گذشت کسی آمد در خانه و گفت: من رضوی (یا رضوانی) هستم، شما هر وقت که خواستید به قم بروید، کلید را پشت آینه داخل اطاق بگذارید و در منزل را ببندید و بروید.
گفتیم: کرایه چه میشود؟ گفت درباره کرایه با من صحبتی نکردند. ده روز ما تمام شد، خواستیم برگردیم، دیدیم بلیط ماشین را باید چند روز پیش تهیه میکردیم و الان تهیه بلیط امکان ندارد، خیلی ناراحت بودیم که من از صاحب ماشینی(که در نزدیک منزل ما، ماشین خودش را پارک میکرد و در مسیر "تهران- مشهد" مسافر جا به جا میکرد) خواستم ما را هم با خودش تا تهران ببرد. او گفت: من فردا حرکت نمیکنم ولی فردا شما را به قم میفرستم؛ فردا ما را تا گاراژ ماشین برد و رفت به مسوول دفتر گفت: اینها از ما هستند و می خواهند به قم بروند، او هم موافقت کرد و در بهترین جای ماشین به ما تعداد صندلی مورد نیازمان را داد و ناباورانه حضرت معصومه وسیله برگشتمان را هم مانند "منزل در مشهد" فراهم کرد. (1)
×××××××
منبع:سایت شیعه نیوز
?یافاطمه معصومه(س)
? کریمه اهل البیت )ع)
حضرت فاطمه معصومه (س) درروز اول ذیقعده سال 173 هجری درشهرمدینه چشم به جهان گشود.
نام شریف آن بزرگوار فاطمه ومشهورترین لقب آن حضرت معصومه وسایرالقاب آنحضرت که درزیارتنامه غیرمشهور آمده بدین قرارذکرگردیده است : طاهره (پاکیزه )،حمیده (ستوده ) ،برّه (نیکوکار)، رشیده (رشدیافته ) ، تقیّه (پرهیزگار)، رضیّه (خشنودازخدا)، مرضیّه (موردرضایت خدا)و...
امام رضا(ع) ولقب « معصومه »
براساس پاره ای ازروایات ، این لقب ازسوی امام رضا (ع) به این بانوی والامقام اسلام واردشده است . چنان که فقیه بلند اندیش وسپیدسیرت شیعه ، علامه مجلسی (ره) دراین باره می گوید: امام رضا(ع) درجایی فرمود « هرکس معصومه را درقم زیارت کند ، همانندکسی است که مرازیارت کرده است » وشایدیکی ازدلایل « معصومه » نامیدن این بانو آن باشدکه عصمت مادرش حضرت زهرا(س) دراو تجلی یافته است.
کریمه اهل بیت
حضرت معصومه (س) درزبان دانشمندان وفقیهان گران قدرشیعه به لقب «کریمه اهل بیت » یادمی شود . براساس روءیای صادقه نسب شناس گرانقدر حضرت آیت اله العظمی سیدمحمود مرعشی نجفی این لقب ازطرف امام صادق (ع) برحضرت معصومه اطلاق شده است . دراین رویا امام صادق(ع) به آیت ا.. نجفی که با دعا و رازونیاز تلاش پیگیری زا برای یافتن قبر حضرت زهرا(س)آغازکرده بود ،خطاب فرمود : «علیک بکریمه اهل بیت» برتوباد به کریمه اهل بیت .
مظهر وفضایل
حضرت فاطمه معصومه(س) مظهر فضائل ومقامات است . روایات معصومان(ع) فضیلت ها ومقامات بلندی رابه آن حضرت نسبت می دهد.امام صادق (ع) دراین باره می فرمایند: «آگاه باشیدکه برای خداحرمی است وآن مکه است ،وبرای پیامبرخداحرمی است وآن مدینه است وبرای امیرمومنان حرمی است وآن کوفه است .بدانیدکه حرم من وفرزندانم بعدازمن قم است . آگاه باشیدکه قم، کوفه کوچک ماست ، بدانید بهشت هشت دروازه داردکه سه تای آن ها به سوی قم است . بانویی ازفرزندان من به نام فاطمه ، دختر موسی ، درآن جا رحلت می کند که باشفاعت او ، همه شیعیان ما وارد بهشت می شوند»
زیارت حضرت معصومه (س) ازمنظر روایات
درباره فضیلت زیارت حضرت معصومه(س) روایات فراوانی ازپیشوایان معصوم رسیده است ازجمله هنگامی که یکی ازمحدثان برجسته قم به نام « سعدبن سعد» به محضر مقدس امام رضا(ع) شرفیاب می شود، امام هشتم خطاب به ایشان می فرماید: «ای سعد! ازمانزدشما قبری است »وسعدمی گوید: فدایت شوم ! آیا قبر فاطمه دخترموسی بن جعفر(ع) را می فرمائید؟ امام می فرماید: «آری ،هرکس اورا زیارت کند ،درحالی که به حق اوآگاه باشدبهشت ازآن اوست» .
پیشوای جهان تشیع امام جعفرصادق(ع) نیزدراین باره می فرماید : «هرکس اورازیارت کند، بهشت براو واجب گردد» ودرحدیث دیگری آمده است « زیارت او، هم سنگ بهشت است ».
وفات حضرت معصومه (س)
یک سال بعداز هجرت برادر ،حضرت معصومه (س) به شوق دیدار برادر واجرای رسالت زینبی وپیام ولایت به همراه عده ای ازبرادران وبرادرزادگان به طرف خراسان حرکت کرده ودرهرشهر ومحل مورداستقبال مردم واقع می شد. این جابودکه آن حضرت چون عمه بزرگوارشان حضرت زینب (س) پیام مظلومیت وغربت برادر گرامیشان را به مردم مومن ومسلمان می رساندند ومخالفت خودو اهلیت (ع) راباحکومت حیله گر بنی عباس اظهارمی کرد. بدین جهت تاکاروان حضرت به شهر ساوه رسیدعده ای ازمخالفان اهلبیت که ازپشتیبانی ماموران حکومت برخوردار بودند سرراه راگرفتند وباهمراهان حضرت وارد جنگ شدند ، درنتیجه تقریباً همه مردان کاروان به شهادت رسیدند ، حتی بنابرنقلی حضرت معصومه (س) رانیزمسموم کردند.
به هرحال ،یابراثراندوه وغم زیاد ازاین ماتم ویابراثر مسمومیت اززهرجفا ،حضرت فاطمه معصومه (س) بیمارشدند وچون دیگرامکان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهرقم رانمود. پرسید: ازاین شهر«ساوه» تا«قم» چندفرسنگ است ؟ آن چه بود جواب دادند فرمود : مرابه شهرقم ببرید ،زیرا ازپدرم شنیدم که می فرمود: شهرقم مرکزشیعیان است . بزرگان شهرقم وقتی ازاین خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آنحضرت شتافتند ودرحالی که «موسی بن خزرج» بزرگ خاندان اشعری زمام ناقه آن حضرت را به دوش می کشید وعده فراوانی ازمردم پیاده وسواره گرداگرد کجاوه حضرت درحرکت بودند ،حدوداً درروز 23ربیع الاول سال 201 هجری قمری واردشهر مقدس قم شدند . سپس درمحلی که امروز «میدان میر»نامیده می شود شترآن حضرت درجلومنزل «موسی بن خزرج » زانوزد وافتخار میزبانی حضرت نصیب او شد وحضرت فاطمه معصومه (س) به مدت 17روز دراین شهر زندگی کرد ومحل عبادت آن حضرت درمدرسه ستیّه به نام «بیت النور» هم اکنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است .
حضرت معصومه (س) دروز دهم ربیع الثانی سال 201 هجری به دیارباقی شتافته وپس ازدفن پیکرایشان موسی بن خزرج سایبانی ازبوریا برفراز قبرشریفش قراردادتااین که حضرت زینب فرزند امام جواد(ع) به سال 256هجری قمری ، اولین گنبد رابرفرازقبله گاه قلوب ارادتمندان به اهل بیت(ع) ودارالشفای دلسوختگان عاشق ولایت وامامت شد.
? کریمه اهل البیت )ع)
?حضرت فاطمه معصومه (س) درروز اول ذیقعده سال 173 هجری درشهرمدینه چشم به جهان گشود.
نام شریف آن بزرگوار فاطمه ومشهورترین لقب آن حضرت معصومه وسایرالقاب آنحضرت که درزیارتنامه غیرمشهور آمده بدین قرارذکرگردیده است : طاهره (پاکیزه )،حمیده (ستوده ) ،برّه (نیکوکار)، رشیده (رشدیافته ) ، تقیّه (پرهیزگار)، رضیّه (خشنودازخدا)، مرضیّه (موردرضایت خدا)و...
امام رضا(ع) ولقب « معصومه »
براساس پاره ای ازروایات ، این لقب ازسوی امام رضا (ع) به این بانوی والامقام اسلام واردشده است . چنان که فقیه بلند اندیش وسپیدسیرت شیعه ، علامه مجلسی (ره) دراین باره می گوید: امام رضا(ع) درجایی فرمود « هرکس معصومه را درقم زیارت کند ، همانندکسی است که مرازیارت کرده است » وشایدیکی ازدلایل « معصومه » نامیدن این بانو آن باشدکه عصمت مادرش حضرت زهرا(س) دراو تجلی یافته است .
کریمه اهل بیت
حضرت معصومه (س) درزبان دانشمندان وفقیهان گران قدرشیعه به لقب «کریمه اهل بیت » یادمی شود . براساس روءیای صادقه نسب شناس گرانقدر حضرت آیت اله العظمی سیدمحمود مرعشی نجفی این لقب ازطرف امام صادق (ع) برحضرت معصومه اطلاق شده است . دراین رویا امام صادق(ع) به آیت ا.. نجفی که با دعا و رازونیاز تلاش پیگیری زا برای یافتن قبر حضرت زهرا(س)آغازکرده بود ،خطاب فرمود : «علیک بکریمه اهل بیت» برتوباد به کریمه اهل بیت .
مظهر وفضایل
حضرت فاطمه معصومه(س) مظهر فضائل ومقامات است . روایات معصومان(ع) فضیلت ها ومقامات بلندی رابه آن حضرت نسبت می دهد.امام صادق (ع) دراین باره می فرمایند: «آگاه باشیدکه برای خداحرمی است وآن مکه است ،وبرای پیامبرخداحرمی است وآن مدینه است وبرای امیرمومنان حرمی است وآن کوفه است .بدانیدکه حرم من وفرزندانم بعدازمن قم است . آگاه باشیدکه قم، کوفه کوچک ماست ، بدانید بهشت هشت دروازه داردکه سه تای آن ها به سوی قم است . بانویی ازفرزندان من به نام فاطمه ، دختر موسی ، درآن جا رحلت می کند که باشفاعت او ، همه شیعیان ما وارد بهشت می شوند»
زیارت حضرت معصومه (س) ازمنظر روایات
درباره فضیلت زیارت حضرت معصومه(س) روایات فراوانی ازپیشوایان معصوم رسیده است ازجمله هنگامی که یکی ازمحدثان برجسته قم به نام « سعدبن سعد» به محضر مقدس امام رضا(ع) شرفیاب می شود، امام هشتم خطاب به ایشان می فرماید: «ای سعد! ازمانزدشما قبری است »وسعدمی گوید: فدایت شوم ! آیا قبر فاطمه دخترموسی بن جعفر(ع) را می فرمائید؟ امام می فرماید: «آری ،هرکس اورا زیارت کند ،درحالی که به حق اوآگاه باشدبهشت ازآن اوست» .
پیشوای جهان تشیع امام جعفرصادق(ع) نیزدراین باره می فرماید : «هرکس اورازیارت کند، بهشت براو واجب گردد» ودرحدیث دیگری آمده است « زیارت او، هم سنگ بهشت است ».
وفات حضرت معصومه (س)
یک سال بعداز هجرت برادر ،حضرت معصومه (س) به شوق دیدار برادر واجرای رسالت زینبی وپیام ولایت به همراه عده ای ازبرادران وبرادرزادگان به طرف خراسان حرکت کرده ودرهرشهر ومحل مورداستقبال مردم واقع می شد. این جابودکه آن حضرت چون عمه بزرگوارشان حضرت زینب (س) پیام مظلومیت وغربت برادر گرامیشان را به مردم مومن ومسلمان می رساندند ومخالفت خودو اهلیت (ع) راباحکومت حیله گر بنی عباس اظهارمی کرد. بدین جهت تاکاروان حضرت به شهر ساوه رسیدعده ای ازمخالفان اهلبیت که ازپشتیبانی ماموران حکومت برخوردار بودند سرراه راگرفتند وباهمراهان حضرت وارد جنگ شدند ، درنتیجه تقریباً همه مردان کاروان به شهادت رسیدند ، حتی بنابرنقلی حضرت معصومه (س) رانیزمسموم کردند.
به هرحال ،یابراثراندوه وغم زیاد ازاین ماتم ویابراثر مسمومیت اززهرجفا ،حضرت فاطمه معصومه (س) بیمارشدند وچون دیگرامکان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهرقم رانمود. پرسید: ازاین شهر«ساوه» تا«قم» چندفرسنگ است ؟ آن چه بود جواب دادند فرمود : مرابه شهرقم ببرید ،زیرا ازپدرم شنیدم که می فرمود: شهرقم مرکزشیعیان است . بزرگان شهرقم وقتی ازاین خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آنحضرت شتافتند ودرحالی که «موسی بن خزرج» بزرگ خاندان اشعری زمام ناقه آن حضرت را به دوش می کشید وعده فراوانی ازمردم پیاده وسواره گرداگرد کجاوه حضرت درحرکت بودند ،حدوداً درروز 23ربیع الاول سال 201 هجری قمری واردشهر مقدس قم شدند . سپس درمحلی که امروز «میدان میر»نامیده می شود شترآن حضرت درجلومنزل «موسی بن خزرج » زانوزد وافتخار میزبانی حضرت نصیب او شد وحضرت فاطمه معصومه (س) به مدت 17روز دراین شهر زندگی کرد ومحل عبادت آن حضرت درمدرسه ستیّه به نام «بیت النور» هم اکنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است .
حضرت معصومه (س) دروز دهم ربیع الثانی سال 201 هجری به دیارباقی شتافته وپس ازدفن پیکرایشان موسی بن خزرج سایبانی ازبوریا برفراز قبرشریفش قراردادتااین که حضرت زینب فرزند امام جواد(ع) به سال 256هجری قمری ، اولین گنبد رابرفرازقبله گاه قلوب ارادتمندان به اهل بیت(ع) ودارالشفای دلسوختگان عاشق ولایت وامامت شد.