سیما واهمیت روزه(مبحث دوم)

20-حکمت آفرین است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):الصَّوْمُ یورِثُ الحِکمَةَ[إرشادالقلوب، ج1، ص203].

اول ماه رمضان رحمت است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):هُوَ شَهْرٌ أَوَّلُهُ رَحْمَةٌ وَ وَسَطُهُ مَغْفِرَةٌ وَ آخِرُهُ إِجَابَةٌ وَ الْعِتْقُ من النَّارِ[من لایحضره‏الفقیه، ج2، ص94].

وسط آن مغفرت است:وَ وَسَطُهُ مَغْفِرَةٌ وَ آخِرُهُ إِجَابَةٌ وَ الْعِتْقُ من النَّارِ[من لایحضره‏الفقیه، ج2، ص94].

و آخر آن نجات از دوزخ است:آخِرُهُ إِجَابَةٌ وَ الْعِتْقُ من النَّارِ[من لایحضره‏الفقیه، ج2، ص94].

21- پاداش روزه، تنها خداست: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الصَّوْمُ لِی وَ أَنَا أَجْزِی بِهِ[تهذیب‏الأحکام، ج4، ص152].

22- روزه تابستان، بهترین جهاد است: قَالَ الصَّادِقُ(ع):أَفْضَلُ الْجِهَادِ الصَّوْمُ فِی الْحَرِّ[بحارالأنوار، ج93، ص256].

23- محروم از رمضان بدبخت است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):إنَّ الشَّقِی من حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِیمِ[أمالى صدوق، ص93].

24- رمضان، سوزنده گناه است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):أَ تَدْرُونَ لِمَ سُمِّی شَعْبَانَ لِأَنَّهُ ینْشَعِبُ فِیهِ خَیرٌ کثِیرٌ لِرَمَضَانَ وَ إِنَّمَا سُمِّی رَمَضَانَ لِأَنَّهُ تُرْمَضُ فِیهِ الذُّنُوبُ أَی تُحْرَقُ[مستدرک‏الوسائل، ج7، ص546].

25- خواب آن هم بیدارى است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):الصَّائِمُ فِی عِبَادَةٍ وَ إِنْ کانَ عَلَى فِرَاشِهِ مَا لَمْ یغْتَبْ مُسْلِماً[کافى، ج4، ص64].

26- زکات بدن است: قَالَ أَمِیرُ الْمُومنینَ(ع):لِکلِّ شَیءٍ زَکاةٌ وَ زَکاةُ الْبَدَنِ الصِّیامُ[نهج‏البلاغه، حکمت 136].

27- روزه دار مشمول دعاى فرشتگان است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَکلَ مَلَائِکتَهُ بِالدُّعَاءِ لِلصَّائِمِینَ[کافى، ج4، ص64].

28- دعاى روزه دار مستجاب است، خوابش عبادت است، سکوتش تسبیح است، اعمالش چند برابر است.

قَالَ الْکاظِمُ(ع):نوم الصائم عبادة و صمته تسبیح و دعائه مستجاب و عمله مضاعف[الدعوات، ص27].

29-روزه طبع حیوانى را آرام مى‏کند: قَالَ الصَّادِقُ(ع):الصوم یمیت مراد النفس و شهوة الطمع و فیه صفاء القلب و طهارة الجوارح و عمارة الظاهر و الباطن[مصباح‏الشریعة، ص135].

30- روزه عواطف را تقویت مى‏کند. همه مردم مزه گرسنگى را لمس مى‏کنند.

سَأَلَ هِشَامُ بْنُ الْحَکمِ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ(ع) عَنْ عِلَّةِ الصِّیامِ فَقَالَ:" إِنَّمَا فَرَضَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الصِّیامَ لِیسْتَوِی بِهِ الْغَنِی وَ الْفَقِیرُ"[منلایحضره‏الفقیه، ج2، ص73].

31- روزه، سنت سحر خیزى را در انسان به وجود مى‏آورد.

32- روزه، رمز سلامتى است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):صُومُوا تَصِحُّوا[الدعوات، ص76].

33- روزه، عامل تقوا است:لَعَلَّکمْ تَتَّقُونَ[بقره/138].

34- روزه، عامل اخلاص است: قَالَتْ فَاطِمَةُ(ع)فِی خُطْبَتِهَا:فَرَضَ اللَّهُ الصِّیامَ تَثْبِیتاً لِلْإِخْلَاصِ[علل‏الشرائع، ج1، ص248].

35- روزه، عامل تقویت اراده است.

36- روزه، زمینه ساز عدالت اجتماعى است.

37- روزه، یادآور قیامت است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):وَ اذْکرُوا بِجُوعِکمْ وَ عَطَشِکمْ فِیهِ جُوعَ یوْمِ الْقِیامَةِ وَ عَطَشَهُ[أمالى صدوق، ص93].

38- رمضان، ماه رسیدگى به محرومان است؛ امام سجاد(ع)، هر غروب گوسفندى ذبح مى‏کرند و آبگوشت مى‏پختند و با ظرفها نزد محرومان مى‏بردند و خود با نان و خرما افطار مى‏فرمودند.[کافى، ج4، ص68].

39- براى روزه داران درب مخصوص به بهشت وجود دارد.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):إِنَّ لِلْجَنَّةِ بَاباً یدْعَى الرَّیانَ لَا یدْخُلُ منهُ إِلَّا الصَّائِمُونَ[معانیالأخبار، ص409].

40- روزه امانت است:انما الصوم امانة فلیحفظ احدکم امانة[محجة، ج2، ص136].؟؟؟

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):لِکلِّ شَیءٍ زَکاةٌ وَ زَکاةُ الْأَبْدَانِ الصِّیامُ[کافى، ج4، ص62].

××××××

قرائتی(نرم افزارتوشه تبلیغ)

&   مناجات    &

خدایا !

امان ازاینهمه حجاب !حجاب جهل،حجاب علم،حجاب عمل،حجاب عُجب،حجاب نان ونام ومقام،حجاب آبرو.

تاوقتی که این پرده هاهست،دیدارتوممکن نیست.

ماعاجزیم ازدیدن این پیله هاکه به دورخودتنیده ایم.خودت مارابرهان.

خدایا !

همه عشقها،جاده های منتهی به توست.موانع راازپیش پای وصال بردار.

خدایا !

قیامت راباورمان قرارده تاآنجه رابرای حیات جاودانه بخشیده ای هزینه این نصفه روزنکنیم.

خدایا !

ظرف وجودمان راچنان ازحضورخودت سرشارکن که جایی برای غیرنماند.

چشم ماراازخلق بگیروبه دست خودت بدوز!

خدایا !

سبک آمده ام وبادستهای تهی،سنگین بازم گردان.

خدایا !

سنگین آمده ام وباکوله باری ازگناه،سبک بازم گردان.

خدایا !

دنیاهمان جاست که کشتی عاطفه رابه گل می نشاندونهال آرزورامی خشکاندوعاشقان راپیوسته ناکام می گرداندوآهوی فراغ راپیوسته ازپیش چشم انسان می رماند.

دل مارابندی این نخلستان مکن!

خدایا !

من ازآن زمان که شنیده ام «محبوبمان ناشناس درمیان مامی گرددودرهمین فضاتنفس می کندووقتی ظهورکندهمگان می گویندکه ماپیش ازاین اورادیده ایم»

به همه سلام می کنم.

شایدکه لااقل پاسخی هرچندبه ناشناس ازاوبشنوم.

ایخداتاکی ماناشناسابمانیم واوناشناخته بماند.«عَجِّل لِوَلیّکَ الفَرَج».

           ****

پاورقی:مناجات سیدمهدی شجاعی

درسهایی ازعارف کامل مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی

مراقبات ماه مبارک رمضان(مبحث سوم)

درجات روزه
1-روزه عوام . این روزه با خوددارى از مبطلات روزه که فقهاء در رساله هاى خود نوشته اند، تحقق مى یابد.
2-روزه خواص . با انجام امورى که در روزه عوام گفتیم و جلوگیرى اعضاى بدن از مخالفت با خداوند، روزه خواص تحقق پیدا مى کند.
3-روزه خواص خواص . این روزه با خوددارى از امور حلال یا حرامى که انسان را از یاد خدا باز مى دارد تحقق مى یابد.
هر کدام از دو درجه دوم و سوم نیز انواع زیادى دارد. بویژه درجه دوم که انواع بیشمار آن بتعداد مؤ منین اصحاب یمین است . و حتى هر کدام از خواص ، روزه اش به گونه اى است که با روزه دیگرى فرق مى کند و ممکن است عمل بعضى از افراد درجاتى که گفتیم ، به عمل درجه بالاتر از خود نزدیک باشد.
اقسام روزه داران
تقسیم بالا از حیث چیزهایى بود که از انجام آن خوددارى مى شود. ولى از حیث نیت روزه نیز، روزه داران به چند نوع تقسیم مى شوند:
1-عده اى براى غیر خدا روزه مى گیرند؛ مثلا به خاطر ترس از مردم ، یا براى رسیدن به نفع آنان ، یا فقط به خاطر این که عادت مسلمین است .
2-بعضى نیز در نیت خود موارد فوق را با ترس کمى از مجازات خدا و امید به پاداش آمیخته اند.
3-عده اى فقط به خاطر ترس از مجازات یا رسیدن به پاداش روزه مى گیرند.
4-گروهى علاوه بر نیت رهایى از مجازات و رسیدن به پاداش با روزه خود قصد رسیدن به نزدیکى و رضایت الهى را دارند.
5-دسته فقط براى رسیدن به رضایت و نزدیکى به خداوند روزه مى گیرند.

انواع تغذیه روزه داران
روزه داران به لحاظ تغذیه نیز به چند دسته تقسیم مى شوند:
الف- عده اى تغذیه آنان از راه حرام است . این گروه مانند باربرهایى هستند که بار مردم را به منزلشان مى رسانند. بهمین جهت پاداش مال صاحب غذا بوده و روزه دار فقط از گناه ظلم و غصب خود بهره مند مى گردد. و به عبارت دیگر کار این دسته مانند کار کسى است که سوار بر چهار پاى غصبى شده و خانه خدا را با آن طواف کند.
ب - عده اى تغذیه آنان شبهه ناک است ؛ که این دسته به دو گروه تقسیم مى شوند:

دسته اول کسانى هستند که این مشتبه به حرام واقعى ، در ظاهر براى آنان حلال است و دسته دوم حتى در ظاهر نیز براى آنان حلال نیست .

 دسته اول حکم کسى را دارد که تغذیه او حلال است گرچه یک درجه از او پایینتر است . و دسته دوم حکم کسى را دارد که غذاى حرام مى خورد، گرچه یک درجه از او بالاتر است .
ج-  دسته اى تغذیه آنان حلال است ولى سفره آنان رنگین بوده ، از چند نوع غذا استفاده کرده و پرخورى مى کنند.

این دسته مانند انسانهاى پستى هستند که در حضور دوست خود به کارهایى مى پردازند که اول خوشش نمى آید، و دوست انتظار دارد که آنان از چیزى جز یاد و نزدیک شدن به او لذت نبرند. چنین بنده اى لیاقت مجلس دوستان را نداشته و باید او را با چیزى که دوست دارد تنها گذاشت . و شایسته است او را بنده شکمش بدانیم نه بنده پروردگارش .
د-  عده اى نیز از دسته فوق تجاوز کرده و کارشان به اسراف و ریخت و پاش و تلف کردن رسیده ، حکم این دسته مانند کسانى است که غذایشان حرام است ؛ و بهتر است او را گناهکار بدانیم تا مطیع .
ه‍ - عده اى هم کسب و کار و هم تغذیه آنها حلال بوده و از خوشگذرانى و اسراف دور هستند؛ براى خدا تواضع کرده و در مقدار خوردنى و آشامیدنى بمقدار حلال و غیر مکروه بسنده مى کنند؛ غذاى خوشمزه نخورده و به یک خورش اکتفا نموده ؛ یا بعضى از چیزهاى زیادى و لذتها را ترک مى کنند. درجات آنان پیش پروردگارى که مراقب تلاشها و مراقبتهاى آنان است ، محفوظ مى باشد؛ شکرگزار آن بوده و پاداش آن را مى دهد. در هنگام گرفتن پاداش باندازه سر سوزنى به آنان ظلم نشده و خداوند پاداشى بهتر از عمل آنها به آنان داده و بى حساب و با فضل خود به آنان مى بخشد. و کسى نمى داند چه نعمتهاى گرانقدرى براى آنان ذخیره شده که به ذهن کسى خطور نکرده است .
انواع نیت افطار و سحرى
بلحاظ نیت افطار و سحرى نیز روزه داران به چند دسته تقسیم مى شوند:
الف-  عده اى - مانند کسانى که بطور معمول غذا مى خورند - فقط جهت رفع گرسنگى و لذت تغذیه ، افطار و سحرى مى خورند.
ب - عده اى علاوه بر این ، استحباب و نیرو گرفتن براى عبادت را ضمیمه آن مى کنند.
ج - دسته اى هدف آنان از افطار و سحرى فقط این است که مطلوب آقا و مولایشان بوده و کمکى براى عبادت اوست . و بهمراه این نیت آداب مطلوب آن را نیز از قبیل ذکرها و چگونگى خوردن رعایت کرده و اعمال مستحبى که شامل خواندن قرآن و دعا و حمد خداست را قبل و بعد و در اثناء افطار و سحرى انجام مى دهند.
گوشه اى از آداب افطار و سحرى
از مهمترین امور در افطار و سحرى ، قبل از شروع و بعد از گفتن بسم الله ...، خواندن سوره قدر است ؛ و بهترین چیزى که قبل از افطار خوانده مى شود دعایى است که در اقبال آمده و مفضل بن عمر، آن را روایت کرده است :

 ((امام صادق فرمودند: رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) به امیرالمؤ منین (علیه السلام ) فرمود: اباالحسن ! ماه رمضان نزدیک شده است ؛ قبل از افطار دعا کن ؛ جبرئیل پیش من آمد و گفت : یا محمد! کسى که در ماه رمضان ، با این دعا، قبل از افطار، دعا کند، خداوند دعاى او را مستجاب ، نماز و روزه او را قبول و ده دعاى او را مستجاب مى کند؛ گناه او را بخشیده ، غم و غصه او را از بین برده ، گرفتاریهایش را بر طرف کرده ، حاجات او را برآورده نموده ، او را به مقصودش رسانیده ، عمل او را با عمل پیامبران و صدیقین بالا برده و در روز قیامت چهره او درخشانتر از ماه شب چهارده خواهد بود. گفتم : چه دعایى است ؟ جبرئیل ! گفت : اللهم رب النور العظیم ...

 ×××××××××

ازکتاب المراقبات آیت حق میرزاجوادآقاملکی تبریزی

 سیما واهمیت روزه(مبحث اول)

1-وجوب روزه:یا أَیهَا الَّذِینَ آمنوا کتِبَ عَلَیکمُ الصِّیامُ[بقره/183].

2-روزه در امت‏هاى پیشین:کما کتِبَ عَلَى الَّذِینَ من قَبْلِکمْ[بقره/183].

3-روزه سرچشمه تقوا و پرهیزکارى:لَعَلَّکمْ تَتَّقُونَ[بقره/183].

4-روزه دار ایام معین (ماه رمضان):أَیاماً مَعْدُوداتٍ[بقره/184].

5-معاف بودن مریض و مسافر و ناتوان از روزه:فَمَنْ کانَ منکمْ مَرِیضاً أَوْ عَلى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ من أَیامٍ أُخَرَ وَ عَلَى الَّذِینَ یطِیقُونَهُ فِدْیةٌ طَعامُ مِسْکینٍ فَمنْ تَطَوَّعَ خَیراً فَهُوَ خَیرٌ لَهُ[بقره/184].

6-خیر بودن روزه براى انسانها:وَ أَنْ تَصُومُوا خَیرٌ لَکمْ إِنْ کنْتُمْ تَعْلَمُونَ[بقره/184].

7-موسم روزه در ماه رمضان:شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنّاسِ وَ بَیناتٍ من الْهُدى وَ الْفُرْقانِ[بقره/185].

8-هدف از تشریع روزه: بزرگ شمردن خداوند به خاطر نعمت هدایت و شکرگزارى او:وَ لِتُکمِلُوا الْعِدَّةَ وَ لِتُکبِّرُوا اللّهَ عَلى ما هَداکمْ وَ لَعَلَّکمْ تَشْکرُونَ[بقره/185].

9-حلال بودن همسر در شب براى روزه‏داران:أُحِلَّ لَکمْ لَیلَةَ الصِّیامِ الرَّفَثُ إِلى نِسائِکمْ[بقره/187].

10-مدّت روزه از سپیده صبح تا شب:ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّیامَ إِلَى اللَّیلِ[بقره/187].

11- در روایات اهل سنت آمده که هرگاه روزه دار دید و نخورد و حتى در برابرش غذا خوردند و او استقامت کردصلى علیه الملائکه[کنز العمال، ج8، ص445].

ولى ما گاهى مى‏گوییم امروز خوب بود از صبح تا شب یکسره خواب بودم!

12- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):إِنَّ لِلْجَنَّةِ بَاباً یدْعَى الرَّیانَ لَا یدْخُلُ منهُ إِلَّا الصَّائِمُونَ[معانیالأخبار، ص409].

ریان؛ یعنى سیراب کننده، چون روزه دار تشنگى مى‏کشد.

13- قَالَ الصَّادِقُ(ع):لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ فَرْحَةٌ عِنْدَ إِفْطَارِهِ وَ فَرْحَةٌ عِنْدَ لِقَاءِ رَبِّهِ[کافى، ج4، ص65].

14- قَالَ الْبَاقِرُ(ع):یسْتَجَابُ دُعَاءُ الصَّائِمِ عِنْدَ الْإِفْطَارِ[من لایحضره‏الفقیه، ج2، ص106].

15- تنها عبادتى است که دیده نمى‏شود.

16- روزه، عبادتى سراسر خوددارى است.

17- تمام حسنات ده تا 700 برابر است مگر روزه که خداوند طبق گفته رسول الله(ص)مى‏فرماید:قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الصَّوْمُ لِی وَ أَنَا أَجْزِی بِهِ[تهذیب‏الأحکام، ج4، ص152].

این روایت را شیعه و سنى نقل کرده‏اند.[محجه البیضاء جلد 2، ص121. بحار جلد96، ص249].

18- امام صادق(ع):" ابوذر در کنار کعبه خودش را معرفى و مردم دورش جمع و فرمود: هر مسافرى توشه‏اى براى سفر قیامت دارد، شما چه توشه‏اى دارید؟ یکى گفت: ارشدنا.فقال: صُمْ یوْماً شَدِیدَ الْحَرِّ لِلنُّشُورِ وَ حُجَّ حَجَّةً لِعَظَائِمِ الْأُمُورِ وَ صَلِّ رَکعَتَینِ فِی سَوَادِ اللَّیلِ لِوَحْشَةِ الْقُبُورِ"[من لایحضره‏الفقیه، ج2، ص282].

19-سپر آتش است: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):الصَّوْمُ جُنَّةٌ من النَّارِ[کافى، ج2، ص18].

××××××

قرائتی(نرم افزارتوشه تبلیغ) 

آداب ورود به رمضان

1- مهمان باید سر وقت و به موقع بیاید؛ از اول ماه تا عید که روزه عید فطر حرام و...

2- مهمان باید خود را آماده کند (دعاى صحیفه)

3- مهمان خدا شدن،افتخار و شادى است.

قَالَ عَلِی بْنُ الْحُسَینِ(ع):عِیدَ أَوْلِیائِهِ[صحیفه سجادیه، دعاى 45].

4- مهمان باید مقررات مهمانخانه را فراگیرد. احکام و آداب و مبطلات روزه.

5- مهمان باید رفتار خود را در مهمانخانه بهتر کند، لباس و غذا و حرکاتش عالى باشد.

قَالَ الصَّادِقُ(ع):لَا یکونُ یوْمُ صَوْمِک کیوْمِ فِطْرِک[کافى، ج4، ص87].

6- مهمان نباید بعد از مهمانى رابطه خود را با میزبان قطع کند.

در حدیثى آمده:انماالصوم امانة فلیحفظ احدکم امانته[محجة البیضاء، ج2، ص578].

4- امام سجاد(ع)همین که هلال ماه رمضان را دیدند فرمودند:

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْنَا من أَرْضَى من طَلَعَ عَلَیهِ، وَ أَزْکى من نَظَرَ إِلَیهِ، وَ أَسْعَدَ من تَعَبَّدَ لَک فِیهِ[صحیفه سجادیه، دعاى 43].

××××××

قرائتی(نرم افزارتوشه تبلیغ)

درسهایی ازعارف کامل مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی

مراقبات ماه مبارک رمضان (مبحث دوم)

با  مقدماتی که در مبحث اول مطرح شد مى توانیم به نتایج بزرگى برسیم که بعضى از آنها عبارتند از:
(الف- مى فهمیم که چرا خداوند براى میهمانش گرسنگى را انتخاب کرده است .

 نعمتى بالاتر و بهتر از نعمت شناخت ، نزدیکى و دیدار خداوند نیست و گرسنگى از راههاى نزدیک رسیدن به آن است .

 پس ‍ مى بینى که روزه تکلیف نیست بلکه خداوند به وسیله آن تو را بزرگ داشته و به خاطر واجب نمودن آن بر ما منت دارد. و بهمین جهت شکر آن واجب است . و ارزش دعوت خداوند به روزه را در کتابش ، در آیه روزه ، مى فهمى و اگر بدانى که این خطاب ، دعوت تو به سراى پیوستن به خداست ، از آن لذت برده ؛ و مى فهمى که علت واجب کردن آن کم خوردن و ضعیف کردن نیروهاست . بهمین جهت حیف مى آید که حتى در شب نیز غذا بخورى . و ممکن است علت هاى دیگر تشریع روزه را نیز درک کنى .

(ب- وقتى ارزش کارى را که از تو خواسته شده ، فهمیدى ، براى رسیدن به نتیجه خوب ، در جهت انجام درست و اخلاص در آن ، تلاش ‍ مى کنى .

(ج- هنگامى که هدف از واجب شدن روزه را دانستى ، مى فهمى که چه چیزى باعث صفا و روشنى یا تیرگى آن مى شود؛ و معنى این حدیث را مى فهمى که

((روزه فقط خوددارى از خوردنى و آشامیدنى نیست ؛ و هنگامى که روزه گرفتى ، گوش ، چشم و زبانت نیز باید روزه بگیرد.)) حتى در بعضى روایات پوست و مو نیز گفته شده .

(د- مى فهمى که شایسته نیست نیت و هدف روزه ، فقط مجازات نشدن یا بدست آوردن پاداش و بهشت و ناز و نعمت باشد؛ گرچه با روزه این دو نیز بدست مى آید بلکه سزاوار است هدف و نیت روزه نزدیکى انسان به خداوند و همسایگى و خوشنودى او باشد. و حتى از این حد نیز بالاتر آمده و خود این عمل را بخاطر این که انسان را از صفات حیوانى خارج و به صفات روحانى نزدیک مى گرداند، نزدیک شدن به خدا بداند، نه وسیله اى براى نزدیک شدن به او.

بعد از درک این مطالب با کمى تاءمل مى توانى بفهمى که هر کار یا حال یا سخنى که تو را از مقامهاى بلند حضور در درگاه خدا دور سازد، مخالف مراد مولایت از مشرف نمودن تو به این دعوت و میهمانى است . و راضى نمى شوى در خانه میهمانى این پادشاه بزرگ - که تو را با این نزدیکى و مشرف نمودن نزدیک گردانده است و عالم به نهانى هاى تو و آنچه در قلب تو مى گذرد، مى باشد - در حالى که به تو توجه دارد، از او غافل باشى . و راضى نمى شوى که از او روى بگردانى در حالى که به تو روى کرده است . عقل انسان این را از کارهاى بسیار زشت مى داند که حتى دوست حاضر نیست با دوستش چنین عملى انجام دهد؛ ولى خداوند به خاطر مداراى با بندگان آسان گرفته و تکلیف آنان را کمتر از توانائیشان قرار داده است .
بندگان خوب از این هم بالاتر رفته و با آقاى خود در مورد واجب و حرام آن گونه عمل مى کنند که شایسته حق آقایى و بندگى است ؛ و کسى را که در این مورد کوتاهى کند، پست و حقیر مى دانند.
و خلاصه این که در روزه خود به سفارشات امام صادق (علیه السلام ) عمل مى کنند:

 ((یکى از آنها این است که موقعى که روزه مى گیرى خود را نزدیک به آخرت ببین ؛ و با خضوع و خشوع و شکستگى و خوارى باش ؛ و مانند بنده اى که از مولاى خود ترسان است ، بوده ؛ دلت از عیوب ، و باطنت از حیله ها و مکرها پاک باشد؛ و خدا از هر چه غیر اوست بیزارى جوى و در روزه خود تنها خدا را سرپرست خود بدان و آنگونه که شایسته است از خداوندى که بر همه غالب است بترس ؛ و در روزهایى که روزه مى گیرى روح و بدنت را براى عمل به دستورات او و چیزهایى که از تو خواسته ، فارغ کن .))

 حضرت (علیه السلام ) سفارشات دیگرى نیز نمودند مثل حفظ اعضاى بدن از کارهایى که خداوند ممنوع کرده و مخالف خواسته اوست ، بخصوص زبان ، حتى از مجادله و سوگند راست . سپس در آخر روایت فرمود:

 ((اگر به تمام آنچه گفتم عمل کردى ، به تمام آنچه شایسته روزه دار است ، عمل کرده اى ؛ و هر اندازه از چیزهایى که گفتم کم کنى ، همان مقدار فضیلت و ثواب روزه ات کمتر مى شود.))

این سفارشها را در مورد وظایف روزه دار ببین ، و درباره اثرات آن تاءمل نما. کسى که خود را نزدیک به آخرت ببیند، قلب او از دنیا خارج شده و براى او چیزى جز تهیه توشه براى آخرت مهم نخواهد بود. همینطور اگر قلب او شکسته و خاضع و خوار باشد میلى به غیر خدا نداشته و مایه دلخوشى او کسى جز خدا نیست . و کسى که روح و بدن او غرق در یاد، محبت و عبادت خدا شده و روزه او روزه مقربین مى گردد.

 خداوند به حق دوستانش چنین روزه اى را نصیب ما بفرماید؛ گرچه یک روز در عمرمان باشد.

×××××××××

ازکتاب المراقبات آیت حق میرزاجوادآقاملکی تبریزی

ویژگیهای میهمانی خداوند

میزبان خدا است.

1- مهمانان را شخصا دعوت کرده

یا أَیهَا الَّذِینَ آمنوا کتِبَ عَلَیکمُ الصِّیامُ[بقره/183].

2- در دعوت مقدمات پذیرش را مطرح کرده

کما کتِبَ عَلَى الَّذِینَ من قَبْلِکمْ[بقره/183].

أَیاماً مَعْدُوداتٍ[بقره/184].

3- براى معذورین ایام دیگرى که خودشان بخواهند در نظر گرفته شده.

4- در این مهمانى میزبان نه مجبور است و نه محتاج، بلکه به خاطر محبت این کار را مى‏کند.

5- در این مهمانى میزبان به مهمان افتخار هم مى‏کند.

6- در این مهمانى میزبان با مهمان سنخیت هم ندارد. یکى خالق است و دیگرى مخلوق، او باقى است و ما فانى او جوهر و ما عرض، او عالم و ما جاهل، او عزیز و ما ذلیل و...

7- شخصا پذیرایى مى‏کندنَبِّئْ عِبادِی أَنِّی أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِیمُ[حجر/49].

وَ إِذا سَأَلَک عِبادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدّاعِ إِذا دَعانِ فَلْیسْتَجِیبُوا لِی وَ لْیومنوا بِی لَعَلَّهُمْ یرْشُدُونَ[بقره/186].

نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیهِ من حَبْلِ الْوَرِیدِ[ق/16].

أَنَّ اللّهَ یحُولُ بَینَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ[انفال/24].

پس مهمان کسى مى‏شویم که با ما نزدیک است و هر چه دورى است از مهمان است.

قَالَ الصَّادِقُ(ع):إِنَّ اللَّهَ تَبَارَک وَ تَعَالَى یقُولُ الصَّوْمُ لِی وَ أَنَا أَجْزِی عَلَیهِ[کافى، ج4، ص63].

8- در دعوت هدف را هم بیان کرده است.

کتِبَ عَلَیکمُ الصِّیامُ کما کتِبَ عَلَى الَّذِینَ من قَبْلِکمْ لَعَلَّکمْ تَتَّقُونَ[بقره/183].

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):إِنَّمَا فَرَضَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الصِّیامَ لِیسْتَوِی بِهِ الْغَنِی وَ الْفَقِیرُ[من لایحضره‏الفقیه، ج2، ص73].

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):صُومُوا تَصِحُّوا[دعائم‏الإسلام، ج1، ص342].

تمرین اخلاص و...

9- از تکرار میزبانی خسته نمى‏شود، بلکه بیشتر دوست دارد.

یحِبُّ التَّوّابِینَ[بقره/222].

10- هم استقبال مى‏کند و هم وسیله مى‏فرستد.

- استقبال: در حدیثى داریم که اگر شما یک گام به سوى من آیید من چند گام...

- وسیله: انواع نعمتها و رهبران و...

11- میزبانى است که از کار خود پشیمان نمى‏شود.

12- در این میزبانى همه را دعوت کرده، آن هم با یک کارت و یک انشاء.

13- این میزبان علاوه بر پذیرایى در مدت مهمانى، ذخیره یک سال را هم در شب قدر مرحمت مى‏کند.

14- این میزبان جلوى مزاحمان را نیز مى‏گیرد:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):الشَّیاطِینَ مَغْلُولَةٌ[أمالى صدوق، ص93].

15- وسایل پذیرائى، شب قدر، نزول قرآن، نزول ملائکه، استجابت دعا، لطافت روح، همدردى با دیگران.

16- زمان پذیرایى، ماه رمضان، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):أَیهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیکمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ[أمالى صدوق، ص93].

17- چگونگى پذیرایى غذاى روزه دار، گرسنگى و تشنگى و شستشوى انسان با آنها. غذاى دیگر در این مهمانى تلاوت قرآن است.

18- نتیجه میهمانى: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):أَنْفَاسُکمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ وَ نَوْمُکمْ فِیهِ عِبَادَةٌ وَ عَمَلُکمْ فِیهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاوکمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ[أمالى صدوق، ص93].

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):الصائم فی عبادة الله و إن کان نائما على فراشه ما لم یغتب مسلما[ثواب‏الأعمال، ص50].

موفق‏ترین‏ها، آنان هستند که سبک بار شده‏اند.

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):ظُهُورَکمْ ثَقِیلَةٌ من أَوْزَارِکمْ[أمالى صدوق، ص93].

××××××

قرائتی(نرم افزارتوشه تبلیغ)

 پذیرایى خداوند از میهمانان

پذیرایى خدا از مهمان به وسیله:

1-قرآن:

شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ[بقره/185].

2-شب قدر:

لَیلَةُ الْقَدْرِ خَیرٌ من أَلْفِ شَهْرٍ[قدر/3].

3-نزول فرشتگان:

تَنَزَّلُ الْمَلائِکةُ وَ الرُّوحُ[قدر/4].

4ـپاداش بى شمار:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):أَنْفَاسُکمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ وَ نَوْمُکمْ فِیهِ عِبَادَةٌ وَ عَمَلُکمْ فِیهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاوکمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ[أمالى صدوق، ص93].

پذیرایى اینجا مقدمه پذیرایى دیگرى است:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص):من حَسَّنَ منکمْ فِی هَذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ کانَ لَهُ جَوَازاً عَلَى الصِّرَاطِ یوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ[أمالى صدوق، ص93].

آرى، مادر که کودک را حمام مى‏برد، لباس او را در می آورد، و آب گرم هم بر سرش مى‏ریزد، و همه اینها از لطف مادری است. خدا هم در ماه رمضان همسر را که لباس است هُنَّ لِباسٌ لَکمْ[بقره/187].از او دور مى‏کند و در فشار حرارت هم قرار مى‏دهد ولکن همه‏اش لطف است.

××××××

قرائتی(نرم افزارتوشه تبلیغ)

درسهایی ازعارف کامل مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی

فضیلت ماه رمضان
درباره فضیلت این ماه و گستردگى رحمت خدا در آن مطالب بسیار زیاد و فواید فراوانى درروایات آمده است - البته براى کسانى که اهل درک و شعور باشند. از قبیل :
(1 - خداوند در ماه رمضان موقع افطار هفتاد میلیون نفر را که همگى سزاوار آتش شده اند، از آتش آزاد مى کند. و باندازه تمام افرادى که در ماه رمضان آزاد نموده ، در شب آخر آن آزاد مى کند.
(2 - در شب اول ماه رمضان خداوند هر کدام از مخلوقات خود را که بخواهد مى بخشد. در شب بعد این عده را دو برابر مى نماید. و در شب بعد دو برابر تعداد تمام افراد شبهاى قبل را از آتش آزاد مى کند. (و بهمین ترتیب ) تا شب آخر ماه رمضان که در این شب تعداد تمام کسانى را که در این ماه آزاد نموده است دو برابر مى نماید.

سخنان پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) درباره ماه مبارک رمضان
(3 - سید قدس سره در ((اقبال )) از کتاب ((بشارة المصطفى لشیعة المرتضى )) با استناد آن به ((حسن بن على بن فضال )) از امام رضا از پدرانش ، از امیرالمؤ منین - درود و سلام بر آنان - روایت نموده که حضرت فرمودند: رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) روزى براى ما سخنرانى نمود و فرمود:

((مردم ! ماه خدا با برکت و رحمت و بخشش گناهان نزدیک است ؛ ماهى که نزد خدا برترین ماه ها، روزهایش برترین روزها، شبهایش بهترین شبها و ساعتهاى آن بهترین ساعتهاست ؛ ماهى است که در آن به میهمانى خدا دعوت شده و شما را در این ماه از کسانى قرار داده اند که شایسته کرامت خدا هستند. نفس کشیدن شما در آن تسبیح و خوابیدنتان در آن عبادت و عمل شما در آن مقبول و دعاى شما در آن مستجاب است . پس ‍ با نیتهایى راست ، و دلهایى پاک از خدا بخواهید شما را موفق به روزه آن ، و خواندن کتابش نماید. بدبخت کسى است که از آمرزش خدا در این ماه بزرگ محروم شود.

با تشنگى و گرسنگى خود در آن ، گرسنگى و تشنگى روز قیامت را بیاد آورید. به فقیران خود صدقه بدهید؛ بزرگان خود را در آن احترام کنید؛ کوچکترها را مورد رحمت خود قرار دهید و صله رحم بجا آورید. زبانهاى خود را حفظ کرده ، دیدگان خود را از آنچه نگاه به آن حلال نیست و گوشهاى خود را از آنچه گوش دادن به آن حلال نیست ، نگهدارید. با یتیمان مردم مهربانى کنید تا با یتیمان شما مهربانى شود. به درگاه خداوند از گناهان خود توبه کنید. هنگام نماز دستهایتان را با دعا بطرف بالا بلند کنید؛ زیرا این وقت بهترین اوقات است و خداوند در آن هنگام با نظر رحمت به بندگانش نگاه کرده و هنگامى که از او بخواهند و با او مناجات نمایند، جواب آنان را مى دهد. و اگر او را صدا بزنند، به آنان لبیک مى گوید. و اگر دعا کنند، دعایشان را مستجاب مى کند.

مردم ! شما زندانى اعمال خود مى باشید، با استغفار خود را آزاد کنید. پشتهایتان از گناه سنگین است با طولانى نمودن سجده هاى خود آن را سبک نمایید. بدانید خداوند به عزت خود سوگند خورده است که سجده کنندگان و نمازگزاران را عذاب نکند و در روزى که مردم براى پروردگار جهانیان بر مى خیزند، آنان را با آتش نترساند.

مردم ! کسى که به مؤ من روزه دارى افطار بدهد، ثواب آزاد کردن یک بنده و آمرزش گناهان گذشته خود را دارد. عرض کردند: رسول خدا! همه ما نمى توانیم این کار را انجام دهیم . حضرت (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: از آتش بپرهیزید، گر چه با نیم دانه خرمایى . از آتش بپرهیزید گر چه با جرعه آبى .

مردم ! هر کدام از شما که اخلاق خود را در این ماه اصلاح کند، روزى که در صراط پاها مى لغزد، جوازى بر صراط خواهد داشت . و هر کدام از شما که بر بنده و کنیز خود آسان بگیرد، خداوند در حساب بر او آسان خواهد گرفت ؛ و کسى که شر خود را در آن باز دارد، خداوند در روزى که او را ببیند غضب خود را از او باز مى دارد. کسى که یتیمى را بزرگ بدارد، خداوند در روزى که او را ببیند او را بزرگ خواهد داشت ؛ و کسى که در این ماه صله رحم کند، خداوند روزى که او را ببیند او را به رحمت خود وصل مى کند. کسى که در آن قطع رحم کند، خداوند روزى که او را مى بیند رحمت خود را از او قطع خواهد نمود. و کسى که یک نماز مستحبى بخواند خداوند براى او خلاصیى از آتش مى نویسد. و کسى که عمل واجبى انجام دهد ثواب کسى که هفتاد واجب را در ماهى غیر از این ماه انجام دهد، خواهد داشت . و کسى که در این ماه زیاد بر من صلوات بفرستد، روزى که ترازوها سبک است ، خداوند ترازوى او را سنگین مى نماید. و کسى که یک آیه از قرآن بخواند، مانند پاداش کسى که قرآن را در ماهى غیر از این ماه ختم کند، خواهد داشت .
مردم ! درهاى بهشت در این ماه باز است ، از پروردگار خود بخواهید آن را به روى شما نبندد؛ درهاى جهنم نیز بسته است از پروردگار خود بخواهید آن را به روى شما باز نکند؛ شیاطین هم در زنجیرند، از پروردگار خود بخواهید آنان را بر شما مسلط نکند.
امیرالمؤ منین (علیه السلام ) فرمود: برخاستم و عرض کردم یا رسول خدا! برترین اعمال در این ماه چیست ؟ فرمودند: اباالحسن ! برترین اعمال در این ماه دورى گزیدن از حرامهاى خداى عزیز و بزرگ است . سپس گریه کرد. عرض کردم چرا گریه مى کنى رسول خدا؟ فرمود: على ! بخاطر حلال شمردن تو در این ماه است ؛ گویا با تو هستم و تو براى پروردگارت نماز مى خوانى و بدبخت ترین اولین و آخرین ، همانند ((پى کننده شتر ثمود)) ضربه اى به جلو سرت مى زند که موى صورتت با آنان رنگین مى شود.

امیرالمؤ منین (علیه السلام ) فرمود: عرض کردم : رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم )! آیا در آن حال دینم سالم است ؟ فرمود: آرى دینت سالم است . سپس فرمود: على ! کسى که تو را بکشد مرا کشته و کسى که با تو دشمنى کند با من دشمنى نموده و کسى که به تو ناسزا بگوید، به من ناسزا گفته ، زیرا تو مانند نفس من هستى روح تو از روح من و سرشت تو از سرشت من است ؛ خداى عزیز و بزرگ مرا آفرید؛ تو را نیز آفرید و مرا برگزید! و تو را؛ من را براى پیامبرى انتخاب نمود و تو را براى امامت اختیار کرد.
بنابراین کسى که امامت تو را انکار کند پیامبرى من را انکار کرده . على ! تو وصى من ، پدر فرزندانم ، همسر دخترم و جانشین من در میان امتم در زندگى من و بعد از مرگ من هستى . امر تو امر من و نهى تو نهى من است . به کسى که مرا به پیامبرى برانگیخته و مرا بهترین مردم قرار داد، قسم مى خورم که تو حجت خدا بر خلق او و امین او بر رازش ، و جانشین او در میان بندگانش مى باشى .))

(4 - از رساترین بشارتهایى که درباره ماه رمضان وارد شده ، نفرین پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) بر کسى که در آن آمرزیده نشود، مى باشد، آنجا که فرمود: ((کسى که ماه رمضان را بگذراند و آمرزیده نشود، خدا او را نیامرزد.)) زیرا این نفرین با توجه به این که او به پیامبرى برانگیخته شد تا رحمتى براى جهانیان باشد، مژده بزرگى براى گستردگى رحمت و عمومى بودن آمرزش در این ماه مى باشد. و اگر غیر از این بود - با توجه به این که رحمتى براى جهانیان است - مسلمانى را، گر چه گناهکار باشد، نفرین نمى کرد.

(5 - از مهمترین روایاتى که در این مورد وارد شده روایات زیادى است که درباره زنجیر شدن شیاطین متمرد، باز شدن درهاى بهشت ، گشودن درهاى رحمت ، بسته شدن درهاى آتش ، ایستادن خداوند در مقابل دشمنان جنّى و صداى منادى خدا از اول ماه تا آخر آن وارد شده است ؛ چیزى که مانند آن در هیچ ماهى نیامده است . زیرا در مورد سایر ماه ها وارد شده که فقط در ثلث آخر شب چنین منادیى ندا مى کند مگر در شب جمعه که از اول شب تا صبح این منادى ندا مى کند و همینطور در ماه رجب ؛ ولى در ماه رمضان این ندا از ماه آخر آن و تمام شبها و روزهایش ‍ وارد شده است .

(6 - در روایات آمده است که ماه رمضان مخصوص اجابت دعا و آیه ((ادعونى استجب لکم ؛ بخوانید مرا تا اجابت کنم شما را)) مى باشد.
هر کدام از این فضایل ارج فراوانى نزد اهلش داشته ، با آن منت خدا را بر خود درک نموده ، با تشکر و سرور زیادى به استقبال آن رفته و از آن استفاده مى کنند ولى غافل و منکر بخاطر از بین بردن امکانات و فرصتها و سهل انگارى ، از آن کم بهره یا بى بهره است .
از بعضى نقل شده که مى گویند: به زنجیر کشیدن شیاطین در ماه رمضان فایده زیادى ندارد و گویا تصدیق این مطلب برایش مشکل بوده یا منظور از آن را نفهمیده است ؛ در حالى که این مطلب در ماه رمضان محسوس ‍ بوده و آثار آن از جهت ازدیاد عبادات و خیرات در آن ، آشکار است ؛ و کسى در آن شکى ندارد. و کسى که ماهیت شیطان را شناخته و جهت ارتباط او را با بشر و طریقه تاءثیر او را بداند، مى فهمد که صرف خوددارى از خوردنى و آشامیدنى بخصوص اگر همراه با نگهداشتن زبان از پرگویى باشد. باعث منع دخل و تصرف شیطان در دل روزه دار مى شود؛ همانگونه که در فرمایش معصومین (علیهم السلام ) به آن اشاره شده است : ((با گرسنگى مجارى او (شیطان ) را تنگ نمایید، که او مانند خون در بدن انسان جارى است .))
بهر صورت زیادى عبادات و خیرات و طاعاتى که از مردم مى بینم ، قابل انکار نیست . بله این مطلب نسبت به همه شیاطین و نسبت به جمیع مکلفها نیست . و این مطلب براى اهل آن روشن است ، چنانچه در بعضى از روایات باب صریحا گفته شده که مراد از شیاطین ، شیاطین متمرد هستند.

××××××××

ازکتاب المراقبات آیت حق میرزاجوادآقاملکی تبریزی

درماه رمضان چه کنیم؟

1-خانه تکانى:

ظُهُورَکمْ ثَقِیلَةٌ من أَوْزَارِکمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکمْ

2-تلاوت و قرائت قرآن:

فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّکمْ بِنِیاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ أَنْ یوَفِّقَکمْ لِصِیامِهِ وَ تِلَاوَةِ کتَابِهِ

3-نگاهى به محرومان:

تَصَدَّقُوا عَلَى فُقَرَائِکمْ

4-برداشتن توشه راه

5-افطارى دادن:

من فَطَّرَ منکمْ صَائِماً مُومناً فِی هَذَا الشَّهْرِ کانَ لَهُ بِذَلِک عِنْدَ اللَّهِ عِتْقُ نَسَمَةٍ.

6-بهترین فرصت براى خودسازى:أ

َیهَا النَّاسُ من حَسَّنَ منکمْ فِی هَذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ کانَ لَهُ جَوَازاً عَلَى الصِّرَاطِ.

7-یاد قیامت:

وَ اذْکرُوا بِجُوعِکمْ وَ عَطَشِکمْ فِیهِ جُوعَ یوْمِ الْقِیامَةِ وَ عَطَشَهُ.

در داستان روزه گرفتن حضرت على در سوره هل اتى آمده:إِنّا نَخافُ من رَبِّنا یوْماً عَبُوساً قَمْطَرِیراً[دهر/10].

8- بهترین عمل:

الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ

بهترین عمل در حساس‏ترین زمان، آخرین لحظات شب قدر برابر با آمرزش و بصیرت.

××××××

قرائتی(نرم افزارتوشه تبلیغ)