تشریع روزه رمضان
به نقل یعقوبی: سیزده روز بعد از تحویل قبله، حکم روزه رمضان نازل گردید، [1]
و به نقل مرحوم مجلسی: تحویل قبله در 15 شعبان بود [2]
علی هذا تشریع روزه رمضان در بیست و هشتم ماه شعبان از سال دوم هجرت بوده است،
مرحوم کلینی از امام باقر علیه السلام نقل کرده است که چون ماه رمضان نزدیک شد و سه روز از شعبان مانده بود بلال به دستور رسول الله صلی الله علیه و آله مردم را جمع کرد و آن حضرت بر آنان خطبه خواند و آمدن رمضان و فضائل آن را بیان فرمود. [3] .
به این طریق: با ورود شهر رمضان در سال دوم هجرت مسلمانان ماه پرهیز، ماه رحمت، مغفرت و صیام آن را آغاز کردند که تا قیام قیامت عمل واجب و عموی گردید، روزه در امتهای نیز بوده و اختصاص به اسلام ندارد، چنان که در کلام الله آمده:
کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون [4] .
روزه بر شما مقرر شده است، همان گونه که بر کسانی که پیش از شما (بودند) مقرر شده بود، باشد که پرهیزگاری کنید.
اما معلوم نیست کیفیت آن چگونه بوده است، مثلا در بنی اسرائیل روزه ای بوده بنام صوم الصمت یعنی روزه سکوت که شخصی مثلا یک روز با کسی سخن نمی گفت و ظاهرا فقط فکر می کرد، در قرآن کریم، آنجا که از ولادت حضرت عیسی خبر میدهد آمده است که عیسی به سخن درآمد و به مادرش گفت:
فاما ترین من البشر احدا فقولی انی نذرت للرحمن صوما فلن اکلم الیوم انسیا [5] .
پس اگر کسی از آدمیان را دیدی، بگوی: من برای (خدای) رحمان روزه نذر کرده ام، و امروز مطلقا با انسانی سخن نخواهم گفت.
یعنی اگر کسی را دیدی و گفتند: این بچه از کجاست با اشاره بگو که من برای خدا نذر روزه سکوت کرده ام و امروز با کسی سخن نخواهم گفت، تا من خود سخن گویم و جواب آنها را بدهم، چنان که به سخن درآمده و جواب گفت.
در شریعت اسلام اگر کسی روزه بگیرد و سخن نگوید مانعی ندارد، ولی حرام است که سکوت را جزء نیت روزه قرار بدهد یعنی روزه سکوت حرام است فقهاء نیز بنابر روایات به حرمت آن فتوی داده اند.
ان رسول الله صلی الله علیه و آله و قال: لاوصال فی صیام ولا صمت یوم الی الیل ولا عتق قبل الملک؛ [6] .
ناگفته نماند صوم وصال آن است که: انسان روز و شب را روزه بگیرد و فقط در سحر افطار بکند که مانند صوم صمت حرام است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم دو تا مؤ ذن داشت که اذان می گفتند یکی عبدالله بن م مکتوم که نابینا بود و دیگری بلال حبشی، عبدالله قبل از صبح اذان می گفت و بلال بعد از صبح، رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرموده بود: هر وقت صدای ابن ام مکتوم را شنیدید بخوردید و بیاشامید و هروقت صدای بلال را شنیدید امساک نمایید چنان که این مطلب را امام صادق علیه السلام از آن حضرت نقل فرموده است [7] .
آیات روزه همان آیات سوره بقره از 183 تا 187 هستند که تا قیام قیامت سند این عبادت خدایی می باشند و از آیات معلوم می شود که این تکلیف بر مسافر و مریض نوشته نشده و آن ها باید بعد از سفر و بعد از صحت روزه بگیرند:
فمن کان منکم مریضا او علی سفر فعدة من ایام اخر [8] .
هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد (به همان شماره) تعدادی از روزهای دیگر(را روزه بدارد)....
بنابراین روزه در حال مرض و در سفر نه تنها جایز نیست بلکه حرام و بدعت است، و نیز آنان که در اثر پیری روز برای آنها سخت است:
وعلی الذین یطیقونه فدیة طعام مسکین؛ [9] .
و برکسانی که (روزه) طاقت فرساست، کفاره ای است که خوراک دادن به بینوایی است.
با نقل چند روایت در فضیلت روزه این مطلب را به پایان می بریم.
1: عن ابی عبدالله علیه السلام: قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم: الصائم فی عبادة و ان کان علی فراشه ما لم یغتب مسلما [10] .
روزه دار در عبادت است گرچه در بستر باشد، تا وقتی غیبت مسلمانی را نکرده است
2: عن ابی عبدالله علیه السلام: قال نوم الصائم عبادة و نفسه تسبیح [11] .
خواب روزه دار عبادت و نفس او تسبیح است.
3: عن ابی عبدلله علیه السلام انه قال: للصائم فرحتان، فرحة عند افطاره و فرحة عند لقاء ربه [12] .
برای روزه دار، دو سرور و خوشحالی است: 1 - هنگام افطار 2 - هنگام لقاء پروردگار (وقت مردن و در قیامت)
********
پاورقی:1-تاریخ یعقوبی،ج2،ص25**2-بحارالانوار،ج19،ص139
3-کافی،ج4،ص67،باب فضل شهررمضان**4-سوره بقره،آیه183
5-سوره مریم،آیه26**6- کافی،ج4،ص95،باب صوم الوصال وصوم الدهر
7-وسائل الشیعه،ج4،ص625**8-سوره بقره،آیه184**9-سوره بقره،آیه184
10و11-اصول کافی،ج4،ص64و65باب ماجاءفی فضل صوم وصائم احادیث9،12و15
12- همان مدرک
فضیلت ماه مبارک رمضان
شهر رمضان شهر الله عزوجل و هـو شهر یضاعف فیه الحسنات و
یمحـو فیه السیئات و هو شهر البـرکه و هو شهر الانابه و هو شهر
التـوبه وهو شهر المغفـره و هـو شهرالعتق من النار والفوز بالجنه،
الا فاجتنبـوا فیه کل حرام و اکثروا فیه مـن تلاوه القران... [1]
ترجمه:
ماه رمضان ماه خداوند عزیز و جلیل است، و آن ماهـی است که در
آن نیکیهادوچندان و بدیها محو میشود، ماه برکت و ماه بازگشت به خدا
و تـوبه ازگنـاه و مـاه آمـرزش و مـاه آزادی از آتـش دوزخ و کـامیـابـی
به بهشت است.
آگاه بـاشیـد در آن ماه از هـرحـرامـی بپـرهیزیـد و قـرآن را زیاد بخـوانیـد.
*******
بحارالانوار،ج96،ص340
ره توشه
به مناسبت ماه مبارک رمضان(مبحث سوم)
باخودبگو:
بنابراین لازم است براى بهره مند شدن از رحمت و بخشش فورا اقدام کنى . خطاهایى را که در گذشته مرتکب شده اى جبران نموده و آماده تعمیر قبرت شوى .
اگر در توبه صادق بوده و در تدارک گذشته و بازگشت تلاش نمایى خواهى دید که درها به روى تو باز بوده و لغزشهایت نادیده گرفته شده است ؛ پروردگار به تو روى آورده ، گناهان تو را محو نموده ، زشتیها و گناهان را تبدیل به چند برابر خوبى نموده و تو را به درجات بلندى مى رساند؛ و مانند پدر و مادرى مهربان و دوستى دلسوز و عاشق تو را پذیرفته با تو با مهربانى سخن گفته جواب مثبت به تو داده و حجابهاى عقلت را برطرف مى نماید؛ تو را ملحق به دوستان عاقل خود نموده و پرده هاى بین تو و خودش را برمى دارد؛ با تو بخوبى سخن گفته و تو را گرامى خواهد داشت . که اوست سلطان سلاطین و مالک مالکها.
بشتاب بشتاب ! که خداوند بخشنده اى مهربان و سرورى دوستدار و علاقه مند است ؛ بخشایشگرى نیکوکار، دوستى نزدیک و نزدیکى است که اجابت مى کند.
و مژده ، اى عاقل و با معرفت و صاحب نظر و اختیار! که راه رونده بسوى او نزدیک است . او خود را از خلق خود نمى پوشاند مگر این که آرزوهاى مردم خداوند را از آنان بپوشاند.
بنابراین :
آرزوها و خواهشهاى نفسانى را رها کن . که او داراى بزرگى ، زیبایى ، نیکى و بخشش است . و بسوى او بشتاب که دوستى نزدیک و نزدیکى است که اجابت مى کند.
عقل و دل را بیدار کرده ، انکار و دشمنى را ترک نما و به طرف آن آقاى بخشنده حرکت کن . همان پروردگار بندگان و جهانیان که حاضر و آشکار است .
و اى نفس !
بدان که مى توانى نزدیکى و رضایت او را در مدت یک روز بلکه در یک ساعت و یک لحظه بدست آورى ؛ بشرط این که بداند نیت تو در ترک غیر خدا و قصد دیدار او صادقانه و پاک است . زیرا او حاضر است نه غایب ؛ روآورنده است نه روگردان ، و مشتاق است نه غیر آن .
آیا فرمایش خداوند به حضرت عیسى (علیه السلام ) را نشنیدى که به آن حضرت فرمود:
((اى عیسى ! چقدر چشم بدوزم و با بهترین شکل ، بندگانم را بخوانم ولى آنها به طرف من نیایند.))
آیا این حدیث قدسى را نشنیده اى که (خداوند فرمود):
((اگر کسانى که به من پشت کردند، مى دانستند که چگونه در انتظار آنان هستم و چه اشتیاقى به بازگشت آنان دارم از شوق من مى مردند و اعضاى بدن آنها از هم جدا مى شد.))
نیز روایت شده است که خداوند متعال مى فرماید:
((بنده من ! قسم به حق تو بر من که من تو را دوست دارم ، قسم به حق تو بر من ، تو نیز مرا دوست بدار.))
آه ، آه از تاءسف و افسوس و آه از زیان و آه از نابودى و آه از بلا!
((که امر خدا را اطاعت ننمودم ؛ در حق خود ستم کرده و وعده هاى خدا را مسخره کردم .))
و اگر چنین همتى ندارى ، با تلاش و کوشش و با نرمى مداراى با نفس و سخت نگرفتن به خود از ضایع شدن و بیهوده گذشتن اوقات جلوگیرى کن . تا بدین ترتیب به انجام خیرات عادت کنى . زیرا خیر، عادت است . و از شر بپرهیز که پرهیز از آن عبادت است . و مبادا که همیشه در غفلت از خداوند بسر برى که در این صورت از حیوانات و از پست ترین مردم پست تر خواهى بود.
*******
ازکتاب المراقبات آیت حق میرزاجوادآقاملکی تبریزی
ره توشه
به مناسبت ماه مبارک رمضان(مبحث دوم)
((اى کم خرد بى ادب و دیوانه اى که امروز و فردا مى کنى ! اى کسى که کارهاى زشت تو باعث بدبختیت مى شود! چه زمانى این کارها پایان مى یابد و چگونه ! چرا این همه سستى و کسالت و کارها را به آینده واگذار نمودن و امروز و فردا کردن ! این سرپیچى و شورش و انکار و کفران نعمت چرا! چرا به ضعیفى بدن ، نازکى پوست و باریکى استخوانت رحم نمى کنى ! چگونه مى توانى با این ترسهاى بزرگ روبرو شده و فشارهاى زیاد تحمل نمایى ! بدنى که همیشه بهترین لباسها را مى پوشید، وقتى که ((قطران )) و لباسهاى آتشین پوشیده و با شیاطین در کند و زنجیر شود و در چاه آتش خیلى عمیقى که زیورآلات آن آهن است انداخته شود، چه حالى خواهد داشت ! چاهى که نوشابه آن آب بسیار گرم و چرک آلوده به خون است . ((آب بسیار گرمى روى سر آنها ریخته مى شود که امعا و احشا و پوست آنها را مى گدازد. و گرزهاى آهنین براى آنها مهیاست .)) چه سختى و گرفتارى بد و چه عذاب دردناک و چه مجازات سخت و رسواکننده اى .
آیا تو نبودى که در دنیا با امثال خودت مسابقه مى گذاشتى ؛ به اعیان و اشراف حسد ورزیده و با ثروتمندان و عزیزان چشم هم چشمى کرده و فخر مى فروختى و از ندارى و ذلت پیوسته غصه مى خوردى .
هنگامى که تو را در زنجیر و دستبند به دست با چهره سیاه و چشم کبود به صف محشر بیاورند و ببینى دیگران چنین نیستند چه حالى خواهى داشت . به چپ و راست خود مى نگرى و مى بینى
((در آن روز بعضى از چهره ها شاداب بوده و به پروردگارشان مى نگرند. در آن روز بعضى از چهره ها تابان ، خندان و خوشحال است .))
آنان لباس امان از عذاب پوشیده و تاج عظمت و پادشاهى بر سر گذاشته اند. فرشتگان رحمت گرداگرد آنان را فرا گرفته و در شادى و ناز و نعمت بسر مى برند. و زنان سیاه چشم و جوانان زیباى بهشتى آنان را احاطه مى کنند. آیا نمى گوئى :
((اى پروردگار و آقا و مولاى من ! فرض کن بر حرارت آتشت صبر کردم ولى چگونه مى توانم کرامت تو را ببینم و باز هم صبر کنم و در حالى که به بخشیدن تو امیدوارم چگونه مى توانم در آتش بمانم .))
اگر به خدا، رسول او و کتابى که بر رسول خود نازل کرده است ایمان دارى باید به دستورات الهى عمل کرده و با تمام توان جهت رفع مصیبتهاى بزرگى که بر خود وارد کرده اى تلاش کنى . مبادا شیطان تو را با کرم خداوند فریب داده و یا فریب حلم و بردبارى خدا را بخورى .
زیرا حلم او گرچه زیاد است ولى مجازات او نیز شدید است .
آیا عاقبت کسانى را که فریب حلم خدا را خوردند نشنیده اى !
((آیا ندیده اى که خداوند با قوم عاد چه کرد! و نیز ارمیها را که داراى قدرت و عظمت بودند (چگونه کیفر داد) (شهر ارم ) که هیچ کجا شهرى به زیبایى و استحکام و بزرگى و تنعم آن نبود. و نیز به قوم که سنگ را شکافته و کاخهاى سنگى براى خود مى ساختند (چه کیفر سختى داد)! و نیز فرعون صاحب قدرت و سپاه فراوان (را چگونه در دریا غرق کرد) کسانى که در زمین ظلم و طغیان کردند!))
آیا بیاد نمى آورى که خداوند با شنبه ایها چه کرد، هنگام خواب انسان بودند ولى صبح خود را میمون و خوک یافتند یا آنان که شب در سلامتى کامل بودند ولى صبح از جهنم سر درآوردند! آیا نمى ترسى که تو نیز مانند آنان باشى .
*********
ازکتاب المراقبات آیت حق میرزاجوادآقاملکی تبریزی
حدیث روز
روزه آزمون اخلاص
قال امیرالمومنین علیه السلام:
فرض الله ... الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق
خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
********
نهج البلاغه، حکمت 252
ره توشه
به مناسبت ماه مبارک رمضان(مبحث اول)
فکر کن ؛
اى انسان ! تو در رابطه با منافع این دنیاى زبون در حرکات و سکنات خود آنگونه عمل مى کنى که سود بیشترى برده و منافع بیشترى را کسب نمایى . بهمین جهت چیزهایى را انتخاب مى کنى که مزیت و برترى بیشترى داشته باشد. بلکه از این هم بالاتر، بخاطر آب و غذا و رختخواب بهتر خود را خسته و وقتت را صرف مى کنى ؛ در حالى که بخوبى مى دانى که از این خستگى بجز تفاوت کمى بدست نمى آید که آن هم همیشگى نبوده و بزودى از بین مى رود.
پس چرا در رابطه با آخرت خود اینگونه نیستى ، با وجود این که نعمتهاى آخرت پایدار و جاوید بوده و نعمتهاى این دو جهان با هم قابل قیاس نیستند.
مثلا اگر کالایى را جهت تجارت خریده و سپس متوجه شوى که اگر بجاى آن ، کالاى دیگرى مى خریدى ، استفاده تو دو چندان مى بود، اندوهگین و ناراحت شده و خود را سرزنش مى کردى که چرا از این مطلب غافل بودم ؛ و تصمیم مى گرفتى که از این به بعد بى گدار به آب نزنى .
ولى اگر در تجارت آخرت هفتاد برابر سود یا بیش از آن را از دست بدهى غمگین نمى شوى . مثلا نماز جماعت در مسجد جامع با امامت عالم باتقوا بخصوص اگر جمعیت زیادى به او اقتدا کرده باشند، ثواب آن هزاران بار بیش از نماز فراداى در خانه است . با این وجود در مورد آن کوتاهى کرده و براى از دست دادن آن حتى باندازه یک دهم از دست دادن مال دنیا هم ناراحت نمى شوى .
باعث این همه سستى چیزى جز ضعف ایمان است ! بترس از این که این ایمان ضعیف را در ترسهاى زیاد - بخصوص در سختیهاى مرگ - از دست داده و با بد عاقبتى و بى ایمانى از دنیا بروى . خود را براى مجازات بزرگتر بودن خواست دنیا از خواهش آخرت آماده نموده و این سخن معصوم (علیه السلام ) را بیاد آور که :
((کسى که صبح کند و همت و خواست بزرگتر او دنیا باشد پیوند خود را با خداوند بریده و خداوند چهار چیز را در قلب او جایگزین مى نماید: غمى که هیچگاه از او جدا نشود، کارى که هیچگاه از آن فراغت نیابد، فقرى که هیچگاه به بى نیازى نرسد و آرزویى که به پایان آن نرسد.))
و از این عبارت که ((پیوند خود را با خدا بریده است )) غافل مشو که این خود مجازات بسیار بزرگى است .
اى عاقل !
این ضرر و بدبختى بزرگ را در ترازوى عقل خود با هر ضرر دنیایى که تصور مى شود مقایسه کن و ببین آیا بین این دو نسبتى هست . درباره مصیبت خود در زمان مهلت بیندیش ؛ فرصتها را از دست نداده و براى روز افسوس و پشیمانى و طولانى بودن روز قیامت و ترسهاى آن خود را آماده کن . از عذاب ، انتقام و مجازات سخت روز قیامت بر نفس خود گریه کن ؛ نفسى که در این دنیا به نعمت و آسایش عادتش داده اى .
*********
ازکتاب المراقبات آیت حق میرزاجوادآقاملکی تبریزی
کم کم غروب ماه خدا دیده می شود
صد حیف ازین بساط که برچیده میشود
در این بهار رحمت و غفران و مغفرت
خوشبخت آنکسی ست که بخشیده میشود
عید فطر یکى از دوعید بزرگ در سنت اسلامى است که درباره آن، احادیث و روایات بی شمار وارد شده است. مسلمانان روزه دار که ماه رمضان را به روزه دارى به پا داشته و از خوردن وآشامیدن و بسیارى از کارهاى مباح دیگرامتناع ورزیده اند، اکنون پس ازگذشت ماه رمضان درنخستین روز ماه شوال اجر و پاداش خود را از خداوند مىطلبند، اجر و پاداشى که خود خداوند به آنان وعده داده است.
امیرالمؤمنین على علیه السلام دریکى ازاعیاد فطر خطبهاى خواندهاند و درآن مؤمنان را بشارت و مبطلان را بیم دادهاند.
اى مردم! این روز، روزى است که نیکوکاران درآن پاداش مىگیرند و زیانکاران و تبهکاران درآن مایوس و نا امید مىگردند واین شباهتى زیاد به روزقیامتتان دارد، پس با خارج شدن ازمنازل و رهسپار جایگاه نمازعید شدن به یاد آورید خروجتان از قبرها و رفتنتان را به سوى پروردگار، و با ایستادن درجایگاه نماز، به یاد آورید ایستادن در برابر پروردگارتان را. و با بازگشت به سوى منازل خود، متذکر شوید بازگشتتان را به سوى منازلتان در بهشت برین. اى بندگان خدا، کمترین چیزى که به زنان و مردان روزه دار داده مىشود این است که فرشتهاى درآخرین روز ماه رمضان به آنان ندا مىدهد و مىگوید:
«هان! بشارتتان باد، اى بندگان خدا که گناهان گذشته تان آمرزیده شد، پس به فکر آینده خویش باشید که چگونه بقیه ایام را بگذرانید.» 1
عارف وارسته ملکى تبریزى درباره عید فطر آورده است: «عید فطر روزى است که خداوند آن را از میان دیگر روزها برگزیده است و ویژه هدیه بخشیدن و جایزه دادن به بندگان خویش ساخته و آنان را اجازه داده است تا دراین روز نزد حضرت او گرد آیند و برخوان کرم او بنشینند وادب بندگى بجاى آرند، چشم امید به درگاه او دوزند واز خطاهاى خویش پوزش خواهند، نیازهاى خویش به نزد او آرند و آرزوهاى خویش از او خواهند ونیزآنان را وعده و مژده داده است که هر نیازى به او آرند، برآورد و بیش ازآنچه چشم دارند به آنان ببخشند و ازمهربانى و بنده نوازى، بخشایش و کارسازى در حق آنان روا دارد که گمان نیز نمىبرند.» (2)
***************
احکام فطریه
- واجب است که هر کس برای خود و هر کدام از عایلهاش، تقریباً به قدر سه کیلو از قوت غالب ادا کند. قوت غالب یعنی آن چیزی که مردم غالباً از آن برای تغذیه استفاده می کنند، مثلاً گندم.
از بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با مردم 6/2/69
شب عید فطر
- فطریه از غروب روز آخر ماه – یعنی شب عید فطر – به عهدهی مکلف می آید و احتیاط این است که آن را قبل از ادای نماز عید فطر برای کسی که در نماز عید فطر شرکت خواهد کرد و آن را به جا خواهد آورد تأدیه کند. بنابراین اگر شما امشب حساب کنید که چقدر به عهده شماست و پولش را کنار بگذارید و فردا صبح قبل از آن که به نماز عید بروید، آن را ادا کنید، بهترین وجه است. البته اگر در آن موقع ادا نکردید، بعد از نماز عید فطر هم ادا کنید، ایرادی ندارد.
از بیانات مقام معظم رهبری دیدار با مردم 6/2/69
نماز بافضیلت عید فطر
- نماز بسیار بافضیلتی است. در این نماز، دعا، تضرع، گریه و توجه به خداست. نماز عید فطر، خوب نمازی است.... تمام عبادات برای این است که تربیت بشویم و پیش برویم.
از بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با مردم 6/2/69
عید فطر
- ماه رمضان با همه عظمت و کرامت و فضای انباشته از رحمتش سپری شد و مردم مسلمان در سراسر عالم در این ماه به برکت روز? روزها و توسل و دعا و ذکر و تلاوت قرآن، دلها و جانهای خود را نورانی تر و به خدا نزدیک تر کردند.
عید فطر روز پاداش گرفتن و رویت رحمت الهی بعد از ماه رمضان
- عید فطر روز پاداش گرفتن و رؤیت رحمت الهی بعد از ماه رمضان است، بحمدالله ماه رمضان را که ماه صبر صلات بود، با عافیت گذراندید و خدای متعال، با دعا و ذکر و مناجات شما را به ادای فریضه روزه و توسل و خشوع در مقابل حضرت حق موفق کرد. امروز روزی است که انشاءالله خدای متعال پاداش شما را عنایت خواهد کرد. شاید یکی از بزرگترین پاداشهای الهی این باشد که خدا همه ما را موفق کند تا بتوانیم وسیله رحمت الهی را تا ماه رمضان آینده برای خودمان باقی بداریم.... درس ماه رمضان را برای دوره سال فرابگیریم، این میشود یکی از بزرگترین پاداشهای خداوند که توفیق این چنینی را به ما بدهد. رحمت و رضا و قبول و عفو و عافیت را از خدای متعال طلب کنیم این در حقیقت عید واقعی خواهد شد.
از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با کارگزاران 25/9/80
عید واقعی
- ... حدیثی از امیرالمؤمنین علیه الصلاة و السلام برای شما عزیزان بخوانم. نقل شده است از ایشان (انّما هو عید) امروز عید واقعی است؛ (لمن قبل الله صیامه و شکر قیامه) برای آن کسی که خدا روزه و نماز و عبادت او را در ماه رمضان قبول کرده باشد (و کل یوم لا یعصی الله فیه فهو عید) هر روز خدا که در آن معصیت نشود آن روز عید است. عزیزان من با مرتکب نشدن معصیت الهی و اجتناب از محارم الهی، امروز را عید کنید، فردا را عید کنید، همه دوره سال را برای خود عید کنید.
پىنوشتها:
1- محمدى رى شهرى، میزان الحکمة،ج 7،صص131 -132.
2- میرزا جواد آقا ملکى تبریزى، المراقبات فى اعمال السنه، تبریز، ص 167.
شهادت در پی توست
امام علیعلیه السلام: چون خدای سبحان این آیه را نازل کرد:
«الم - أَحَسِبَ النَّاسُ أَن یُتْرَکُواْ أَن یَقُولُواْ ءَامَنَّا وَ هُمْ لَا یُفْتَنُونَ؛ [1]
الم - آیا مردم پنداشتند همین که گفتند ایمان آوردیم، رها میشوند
وآزمایش نمیشوند؟»، دانستم که تا پیامبر خدا میان ماست، فتنه
و آزمونی بر ما نازل نمیشود.
گفتم:ای پیامبرخدا!این فتنهای که خداوندْتو راازآن آگاهانیده چیست؟
فرمود: «ای علی! امّت من پس از من امتحان میشوند».
گفتم:ای پیامبر خدا!مگر روز اُحد که برخی از مسلمانان به شهادت
رسیدند و شهادت نصیب من نشد و این بر من دشوار بود، به من
نفرمودی که: مژده باد بر تو، که شهادت از پی توست»؟
به من فرمود:«آری،چنین است،و آن گاه صبرتو چگونه خواهد بود؟».
گفتم: ای پیامبر خدا! این از جاهای صبر نیست، بلکه از موارد مژده
و سپاس است. [2] .
اُسد الغابة - به نقل از ابن عبّاس -: علیعلیه السلام به پیامبرصلی
الله علیه وآله گفت: روز اُحد که شهادت من به تأخیر افتاد و شهیدان
به شهادت رسیدند، به من فرمودی که: «شهادت از پی توست، پس
آن گاه که این از خون آن (اشاره به سر و محاسن خویش) رنگین شود،
شکیباییات چگونه خواهد بود؟».
علیعلیه السلام گفت: ای پیامبر خدا! اگر آنچه را که برایم فرمودی،
محقَّق شود، این از موارد صبر نیست، بلکه از موارد بشارت و کرامت
است. [3] .
امام علیعلیه السلام: روزی پیامبر خدا [ در آستانه ماه رمضان]
برای ما خطبه خواند... سپس گریست. گفتم: ای پیامبر خدا! چه
چیزی تو را میگریانَد؟
فرمود: «ای علی! برای آن میگریم که در این ماه، حرمت تو را
میشکنند. گویا میبینم که تو در حال نماز خواندن برای پروردگار
خویشی که شقیترینِ اوّلین و آخرین، همزاد پی کننده ناقه قوم
ثمود، بر میخیزد و بر فرق سرت ضربتی میزند که مَحاسن تو با
آن رنگین میگردد».
گفتم: ای پیامبر خدا! آیا این حادثه، در حالت سلامتِ دین من است؟
فرمود: «در سلامتِ دین توست».
سپس فرمود: «ای علی! هرکس تو را بکشد، مرا کشته است.
هر کس تو را دشمن بدارد، مرا دشمن داشته است. هر که تو را
دشنام دهد، مرا دشنام داده است؛ چرا که تو همچون جان من برای
منی. روح تو از روح من و سرشت تو از سرشت من است. خداوند
متعالْ من و تو را آفرید، و من و تو را برگزید؛ مرا برای نبوّت برگزید
و تورابرای امامت.هرکس امامت تو راانکارکند،نبوّت مراانکارکرده است.
ای علی! تو وصیّ من، پدر فرزندان من، همسر دختر من و جانشین
من بر امّت منی، در حیاتم و پس از مرگم. فرمان تو فرمان من است و
نهی تو نهی من. به خدایی که مرا به نبوّت برانگیخت و مرا بهترینِ
آفریدهها قرار داد، سوگند میخورم که تو حجّت خدا بر آفریدگان و
امین او بر رازش و جانشین او بر بندگان اویی». [4] .
*******
پاورقی:1- عنکبوت،آیه1و2----2- نهج البلاغه،خطبه156،نهج السعاده،ج1،ص381
3- اسدالغابه،ج4،ص110---4- الامالی صدوق،ص84-86
حدیث روز
روزه آزمون اخلاص
قال امیرالمومنین علیه السلام:
فرض الله ... الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق
خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
********
نهج البلاغه، حکمت 252