& چیستان شماره7؟
1- آن چیست که بهتر است قبل از خوردن و بعد از خوردن انجام پذیرد؟
2- آن چیست که انجام دادنش قبل از خوردن غذا، سبب از بین رفتن فقر و ناراحتیها میشود؟
3-آن چیست که اگر پیدا شود، دیگری را باطل میگرداند؟
«پاسخ بزودی اعلام میگردد»
& اسراف چیست؟
?درفرهنگ عمید درمقابل واژه اسراف چنین آمده است : ازحدگذشتن ، ازحدمیانه خارج شدن ، زیاده ازحد وبیهوده مصرف کردن.
درفرهنگ لغت دکترمعین،معنی اسراف چنین نوشته شده است : گزافه کاری کردن ، در گذشتن از حدمیانه ، تلف کردن مال ، افراط ، تبذیر وفراخ روی.
درلغت نامه دهخدا چنین مرقوم گردیده است :گزاف کاری کردن ، درگذشتن ازحدمیانه،تلف کردن مال ، افراط وزیاده روی ، تبذیر و..
برخی گفته اند : اسراف آن است که شخص حرام بخورد ویا ازحلال بیشتراز مقدارحاجت بخورد ویا گفته اند :عبارت از تجاوز درکمیت است و آن جهل به مقدار حقوق است.
درفرهنگ عربی مفردات راغب آمده است : السرف تجاوزالحد فی کل فعل یفعله الانسان.
( اسراف هرگونه زیاده روی وتجاوز از حد اعتدال درهرچیزی است که انسان آنرا به جا می آورد )و درفرهنگ لغت oxfordدرمقابل کلمه wasteکه معادل کلمه اسراف است چنین آمده است :
Waste not using something in a goodway (به کاربردن یک شیء درغیرمسیراصلی آن)
درادبیات ایران نیز سفارشات زیادی درموردقناعت کردن و زیان اسراف شده است. درکتاب قابوسنامه نوشته عنصرالمعالی کیکاوس ابن اسکندر که خطاب به فرزندش گیلانشاه نوشته است ،چنین آمده:« در جمله کارها اسراف مذموم است .ازآنچه اسراف تن رابکاهد ( عمر راکم کند ) ونفس رارنجاند و عقل را برماند و زنده را بمیراند » و درادامه همین متن تشبیه زیبایی از اسراف بدینسان کرده است « نبینی که زندگانی چراغ ازروغن است،اما اگر بی حد واندازه روغن اندر چراغ افکنی چنانکه ازنوک چراغ دانبیرون آیدوبر سرفتیله گذرد بی شک چراغ بمیرد(خاموش شود) همان روغن که ازاعتدال سبب حیات اوبود، ازاسراف سبب ممات او بود.پس معلوم شدکه تنها از روغن زنده نبود،بلکه از اعتدال روغن زنده بودوچون ازاعتدال بگذرد ، اسراف پدید آید.»
وجامعترین تعریف که بی شک می توان گفت تمام تعریفات بالا از این تعریف مشتق شده اند، تعریفی است که قرآن کریم ، این معجزه جاویدان اسلام ، ازاسراف دارد.
خداوند عز وجل درقرآن کریم می فرماید : بخورید و بیاشامید ولی راه اسراف و تعدی را پیش مگیرید که خداوند اسراف کاران را دوست نمی دارد.
«اللهم عجل لولیک الفرج»
? اعجاز خوراکیها ?
«خاکشیر» LONDON ROCKET SEEDS
خاکشیر یا خاکشی یا شفترک، دانه گیاهی از تیره شب بو CRUEI FERAE است که نام علمی آن SISYM BRIUM SOPHIA میباشد.
خاکشیر را به زبان عربی سلم میگویند.
خاصیت درمانی خاکشیر به این شرح میباشد:
* اختلالات گوارشی
- خاکشیر تقویتکننده معده و روده و اشتها آور است.
- خاکشیر معده را در هضم غذا فعال نموده و ورم معده را درمان میکند.
- جوشانده خاکشیر یبوست را برطرف ساخته و بر سرعت محتویات روده میافزاید.
- خیسانده خاکشیر توأم با نبات برطرف کننده دل ضعفه، دل مالش و امتلاء و سنگینی معده است.
- خیسانده خاکشیر، درمان کننده اسهال نیز میباشد.
- خیسانده خاکشیر بو داده توأم با شکر، اسهال را در اطفال شیرخوار درمان مینماید.
* اختلالات پوستی
- خاکشیر کاهش دهنده حرارت درون بدن و آلرژیهای پوستی است.
- ضماد خاکشیر، جرب نیز درمان میکند.
* اختلالات رحمی
- جوشانده خاکشیر، اختلالات قاعدگی را برطرف و منظم ساخته و لک بینی و ترشحات عفونی رحم را درمان مینماید.
- ضماد خاکشیر درد و ورم اندام تناسلی خارجی زنان را تسکین میدهد.
* قوای جنسی
- خاکشیرمقوی و تحریککنندة قوای جنسی است.
* التهاب غدد
- ضماد خاکشیر، درد و ورم و التهاب غدد بزاقی بناگوشی، غدد پستان، بیضیه و ورمهای سرطانی را تسکین میدهد.
* درد مفاصل
- ضماد خاکشیر، دردهای مفصلی ناشی از نقرص را تسکین و درمان مینماید.
خلاصه آنکه
- خاکشیر داروئی مناسب در درمان سرگیجه، تنبلی معده و اختلالات گوارشی، ناراحتیهای پوستی و رحمی است.
- خاکشیر چاق کننده، نیکو کننده رنگ رخسار، برطرف کننده گرفتگی صدا، دفع کننده آب زیادی بدن، تحریک کننده میل جنسی و تسکین دهنده دردهای مفصلی و ورمهای مفصلی و ورمهای غدد میباشد.
- نوع دیگر خاکشیر «تودری یا تودریج» با نام علمی «sisymbrium officinale » است که برخی به آن «قدومه شیرازی» میگویند.
& اول آگاهی بعد عمل &
? «واز آنچه به آن علم نداری پیروی مکن،چون گوش وچشم ودل ،همه ی اینهامورد بازخواست قرارخواهدگرفت.»( سوره اسرا آیه36)
درطول تاریخ ، بسیاری ازفتنه هاونزاع ها ، ازقضاوتهای عجولانه ویاحرفهای بی مدرک ونظریه های بدون تحقیق وعلم ، بروزکرده است . واساساً تقلید کورکورانه ، پیروی ازعادات وخیالات ، تبعیت ازنیاکان ، باور کردن پیشگوئی ها ، خوابها ، حدس ها ، گمان ها ، قضاوت بدون علم ، گواهی دادن بدون علم ، موضعگیری بدون علم ، تفسیر وتحلیل ونوشتن بدون علم ، نقل شنیده های بی اساس وشایعات وتصمیم درشرائط هیجانی و تکیه به سوگندها واشک های دروغین ازمواردی است که قرآن کریم پیروی از آنها راممنوع نموده است .
والبته ذکرچشم وگوش ودل درآیه شایدازباب نمونه باشد ، زیرا درقیامت علاوه برخود انسان ، ازدست وپا و اعضای دیگرهم سئوال می شود. (سوره نورآیه24-یس آیه65)
وازطرفی باتوجه به روایات متواترومعتبر ، پیروی ازاصول قطعی شرعی مانندفتوای مجتهد پیروی ازعلم است وهمچنان که مردم ازنسخه های پزشک متخصص ودلسوز ، علم پیدا می کنند ، ازفتوای مجتهد جامع الشرائط ومتقی نیز علم به حکم خدا پیدا می کنند.واین مرحله ازعلم جهت انجام تکالیف کافی است ، هرچندعلم درجاتی داردومراحل عمیقتر آن مانند علم الیقین ، حق الیقین وعین الیقین می باشد.
حضرت علی (ع)می فرمایند: قدبصرتم ان ابصرتم ، وقدهدیتم ان اهتدیتم ، واسمعتم ان استمعتم
«اگر چشم باز کنید به شما بینایی داده اند ، واگرهدایت شوید راهنمائیتان کرده اند ، وبه شما شنوایی بخشیده اند اگرگوش شنواداشته باشید.»
گویندلقمان حکیم پسرراگفت :«امروزطعام مخوروروزه دار ، وهرچه برزبان راندی بنویس. شبانگاه همه آنچه را که نوشتی ، برمن بخوان ، آنگاه روزه ات رابگشا و طعام خور »
شبانگاه پسر هرچه نوشته بود ، خواند. دیروقت شدوطعام نتوانست خورد.
روز دوم وسوم بازهرچه گفته بود ، نوشت وتانوشته رابخواند ، آفتاب روزبعد طلوع کرد واوهیچ طعام نخورد . روز چهارم ، هیچ نگفت !
شب پدر ازاو خواست که کاغذها بیاورد ونوشته هابخواند . پسرگفت : امروز هیچ نگفته ام تابرخوانم. لقمان گفت : «پس بیاو ازاین نان که بر سفره است بخور وبدان که روز قیامت ، آنان که کم گفته اند ، چنان حال خوشی دارندکه اکنون تو داری.»
&پاسخ چیستان شماره6
1- روزه آخرماه شعبان است، که یومالشک میباشد- به نیت شعبان مستحب به عنوان رمضان حرام، ولی اگر بعداً معلوم شود که رمضان بوده روزهاش واجب گشته و چون نمیدانسته فقط قضایش واجب میباشد، مگر آنکه به نیت شعبان گرفته باشد که به جای رمضان محسوب میشود.
2- سلام است که در بعضی روایات آمده: برای سلام کننده 69 درجه و برای جواب دهنده یک درجه پاداش محسوب خواهد شد.
3- مشورت با صاحب نظران متعهد و متدین است، که امام حسن مجتبی (ع) فرمود «ماتَشاَورَ قَومَ اِلّاهُدُوا اِلی رُشدِهِم»
?چیستان شماره6 ؟
1- چیست آن روزی که روزه گرفتن در آن می تواند واجب باشد یا حرام و یا مستحب؟
2- آن چیست که انجامش 69 درجه و پاسخ آن تنها یک درجه ثواب و پاداش دارد ؟
3- آن چیست که سبب هدایت و تکامل انسان میگردد.
«پاسخ بزودی اعلام میگردد»
? دعاهای چه کسانی مستجاب نمی شود ؟
1-کسی که خدا به او مالی داده ولی وی آن را در غیر مورد شایسته (همچون اسراف و تبذیر) خرج نماید، و دعا کند خدایا به من روزی ده. در حالی که خداوند به او دستور اقتصاد و میانه روی داده است.
-2 مردی که زنش او را آزار دهد و او توانایی داشته باشد که حقوق وی را بپردازد و رهایش کند ولی با این حال او را نگه دارد و پیوسته دعا کند که خدا اخلاقش را نیکو گرداند.
- کسی که همسایه بدی دارد، و به وی نفرین کند، در حالی که خداوند برای آسایشاو راهی داده و آن این است که خانه خود را بفروشد و از همسایگی او به جای دیگررود.
4- کسی که از کنار دیوار شکسته ای بگذرد که مشرف بر خرابی است و عجله نکند تادیوار بر سرش فرو افتد
-5آنکه پولی به کسی قرض دهد و بر او گواه نگیرد، و دعاکند که طلبش وصول شود.
-6آنکه کسب و کار را رها کند، و از خدا روزیبطلبد.
البته ، روایت مذکور از باب مصداق است نه مورد انحصار. یعنی هر دعایی برخلاف قوانین خلقت و اجتماع باشد، مستجاب نیست.
حضرت علی (ع) در این مورد فرمودهاست:
»الداعی بلا عمل کالرامی بلا وتر«
»کسی که بدون عمل دعا کند، مثلتیراندازی است که بدون زه بخواهد تیر بیفکند«
رمضان، نامی از نامهای خدا
?رمضان از اسماء الله است.
رمضان اسمی از اسماء الهی میباشد ونبایست به تنهایی ذکر کرد مثلاً بگوئیم رمضان آمد یا رفت، بلکه باید گفت ماه رمضان آمد، یعنی ماه را باید به اسم اضافه نمود.
امام باقر (ع) در این رابطه میفرمایند: نگوئید این است رمضان، و نگوئید رمضان رفت و یا آمد، زیرا رمضان نامی از اسماء ا... است که نمیرود و نمیاید که شیء ذائل و نابود شدنی میرود و میآید... . (1)
البته برخی نیز میگویند چون به هنگام نامگذاری ماههای عربی، این ماه در فصل گرمای تابستان قرار داشت ماه «رمضان» نامیده شد.
واژه رمضان و معنای اصطلاحی آن
رمضان از مصدر « رمض» به معنای شدت گرما، و تابش آفتاب بر رمل و سنگریزه معنا شده است. انتخاب چنین واژهای براستی از دقتنظر و لطافت خاصی برخوردار است، چرا که سخن از گداخته شدن است، و شاید به تعبیری دگرگون شدن در زیر آفتاب گرم و سوزان نفس و تحمل ضربات بیامانش، زیرا که رمضان ماه تحمل شدید و عطش میباشد، عطش ناشی از آفتاب سوزان یا گرمای شدید روزهای طولانی تابستان، و عطش دیگر حاصل از نفس سرکشی که پیوسته میگدازد، و سوزشش براستی جبرانناپذیر است.
فضیلت ماه مبارک رمضان
ماه رمضان ماه خداوند، ماه نزول قرآن و از شریفترین ماههای سال است.
در این ماه درهای آسمان و بهشت گشوده و درهای جهنم بسته میشود و عبادت در یکی از شبهای آن ( شبقدر) بهتر از عبادت هزار ماه است.
رسول خدا (ص) در خطبه شعبانیه خود درباره فضیلت و عظمت ماه رمضان فرموده است:
« ای بندگان خدا ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوی شما روی آورده است، ماهی که نزد خداوند بهترین ماهها است، روزهایش بهترین روزها، شبهایش بهترین شبها و ساعاتش بهترین ساعات است. برمهمانی خداوند فرا خوانده شدید و از جمله اهل کرامت قرار گرفتید، در این ماه، نفسهای شما تسبح، خواب شما عبادت، عملهایتان مقبول و دعاهایتان مستجاب است. پس با نیتهای درست و دلی پاکیزه، پروردگارتان را بخوانید تا شما را برای روزه داشتن و تلاوت قرآن توفیق دهد. بدبخت کسی است که از آمرزش خدا در این ماه عظیم محروم گردد، با گرسنگی و تشنگی در این ماه، به یاد گرسنگی و تشنگی قیامت باشید.»
آنگاه پیامبر(ص) وظیفه روزهداران را برشمرد و از صدقه برفقیران، احترام به سالخوردگان، ترحم به کودکان، صله ارحام، حفظ زبان و چشم و گوش از حرام، مهربانی به یتیمان و نیز عبادت و سجدههای طولانی، نماز، توبه، صلوات، تلاوت قرآن و فضیلت اطعام در این ماه سخن گفت. (2)
بیانات مقام معظم رهبری
« در حدیث صحیح معتبر از پیامبر اکرم (ص) این است: « الصوم جنه من النار » روزه سپر آتش است. از طرق اهل سنّت هم همین مضمون با الفاظ مختلف نقل شده است، از جمله این لفظ: « الصیام جنه العبد المومن یوم القیامه کما یقی احدکم سلاحه فی الدنیا » همچنان که شما در دنیا با سلاح و وسیلهی دفاعی خودتان از خود دفاع میکنید، در آخرت هم به وسیلهی روزه از خودتان در مقابل تعرض آتش دوزخ دفاع میکنید. خصوصیت روزه چیست که تعبیر « جنه منالنار» دربارهی آن بیان شده است؟
خصوصیت روزه عبارت است از کفّ نفس. روزه، مظهر کفّ نفس است، « و نهیالنفس عنالهوی ». مظهر صبر در مقابل گناه و غلبهی مشتهیات، روزه است. (3)
فلسفه و حکمت روزه
روزه از نظر بهداشت جسم و سلامت بدن و ابعاد دیگر دارای فواید فراوانی است، روزه در سلامت معده و پاکسازی آن از انواع غذاها که موجب انواع بیماریهاست اهمیت فوقالعادهای دارد.
پیامبر اکرم(ص) فرمود:« المعده بیت کل داء و الحمئه رأس کل دواء » (4)
معده مرکز و خانه هر دردی است، و پرهیز و اجتناب ( از غذاهای نامناسب و زیادخوری) اساس و رأس هر داروی شفابخش است. و در روایت دیگر فرمودند: « وصومو اتصحوا » روزه بگیرید تا صحت و سلامتی خویش را تضمین کنید.
امام صادق (ع) میفرمایند: براستی خداوند روزه را واجب کرد، تا بوسیله او بین اغنیاء و فقراء مساوات و برابری بوجود آید، و این برای آن است که ثروتمندان که هرگز درد گرسنگی را احساس نکردهاند، به فقرا ترحم نمایند... .
حضرت علی (ع) در نهجالبلاغه میفرمایند: یکی از دلایل وجوب روزه این است که روزه ماه رمضان سپر است از عقاب الهی، یعنی روزه موجب غفران و آمرزش گناهان و معاصی انسان است، که بوسیله روزه نجات از آتش جهنم و عقوبت پروردگار به دست میآید. (5)
برخی حوادث و رویدادهای مهم ماه مبارک رمضان
_ وفات حضرت خدیجه در دهم رمضان سال دهم بعثت
_ ولادت امام حسن مجتبی (ع) نیمه رمضان سال دوم هجرت
_ جنگ بدر در سال دوم هجرت
_ فتح مکه در سال هشتم هجرت
_ مراسم عقد اخوت و پیمان برادری میان مسلمانان
_ بیعت مردم به ولایت عهدی امام رضا (ع) در سال 201 قمری
-1 بحار جلد69 ص 276
-2 مفاتیحالجنان، تفسیر نمونه ج 1 ص 634
-3 بیانات در دیدار مسئولان نظام 6/8/63
-4 بحار بجلد 14
-5 نهجالبلاغه چاپ صبحی صالح ، ص 163
اعجاز خوراکیها-انجیر ?
والتین والزیتون..
سوره تین درمکه نازل شده ودارای 8 آیه است . این سوره درحقیقت برمحورآفرینش زیبای انسان ومراحل تکامل وانحطاط او دورمی زند، واین مطلب باسوگندهای پرمعنایی درآغازسوره شروع شده وبعد از شمردن عوامل پیروزی ونجات انسان ، سرانجام باتاکید برمساله معاد و حاکمیت مطلقه خداوند پایان میگیرد. .
درحدیثی ازپیامبر (ص) آمده است : « هرکس این سوره را بخواند خداوند دونعمت را مادامی که دردنیاست به او می بخشد: سلامت ویقین ، وهنگامی که ازدنیابرود به تعداد تمام کسانی که این سوره را خوانده اند ثواب یک روز روزه به عنوان پاداش به اومی بخشد.»
درآغاز این سوره به چهار سوگند پرمعنی برخوردمی کنیم که مقدمه برای بیان معنی پراهمیتی است. می فرماید : قسم به انجیروزیتون{یاقسم به سرزمین شام وبیت المقدس}وسوگند به طور سینین وقسم به این شهرامن (شهرمکه)
دراین که آیا منظورسوگند به همین دومیوه معروف یاچیزدیگراست بعضی آن را اشاره به همان دومیوه معروف می دانند که خواص غذایی ودارویی فوق العاده زیادی دارد وبعضی دیگرمعتقدند که منظور ازآن ، دوکوهی است که شهر«دمشق» و«بیت المقدس» برآنها قرارگرفته ، چراکه این دوسرزمین ،محل قیام بسیاری از انبیاء وپیامبران بزرگ خداست. .وهرگاه این دوقسم (تین وزیتون) رابرمعنی ابتدایی آنها حمل کنیم یعنی انجیر وزیتون معروف بازسوگند پرمعنایی است زیرا: درخت انجیر که نام علمی آن فیکوس و «ficus » می باشدازخانواده موارسه ودارای 800 گونه است ودرفرهنگ ملل مختلف آمده است که انجیرمیوه خدایان است ودرانجیل ودرکتاب تکوین آمده است که آدم وحوا بعداز خوردن میوه ممنوعه ازدرخت دانش خیروشر، خودرا بابرگهای انجیرپوشاندند . درتورات ازاین درخت نام برده شده واشعیای نبی یکی ازانبیای بنی اسرائیل خرقیا پادشاه آن زمان رادرحدود 700 سال قبل ازمیلاد با انجیرمداوا کرده است . البته انجیرانواع مختلفی دارد ازجمله انجیر آدریاتیک (Adriatic)که رنگ آن سبز کم رنگ مایل به زرد وبخش داخلی آن ،قرمزرنگ است . انجیرقهوه ای(brownturkey) که باطعم شیرین وپرآب است وانجیرکالی میرنا(calimyrna)که بزرگ وکم آب است وپوستش سبز وگوشتش سفیداست
ترکیبات شیمیایی انجیر:
انجیرمیوه مغذی وخوش طعمی است که دارای موادقندی ، موادازته ، چربی ، مواد معدنی ، آمینواسید، آنزیم های مختلف وکاروتن می باشد. شیره سفیدی که باشکستن شاخه های درخت انجیر ویاازمیوه نارس آن خارج می شود بسیارسمی است واگربروی پوست زده شود سلولها را ازبین برده ومیکشد. ودر 100گرم انجیررسیده وتازه موادزیر موجوداست :
انرژی 80 کالری ، موادقندی 4 گرم ، پروتئین 1/5 گرم
چربی 0/5 گرم ، کلسیم 20 گرم ، فسفر 55 میلی گرم
سدیم 35 میلی گرم ، پتاسیم 65 میلی گرم ، ویتامین آ 80 واحد
ویتامین ب1 0/2 میلی گرم، ویتامین ب3 7/0میلی گرم ، ویتامین ث 25میلی گرم
خواص دارویی :
انجیرتعرق بدن را زیادمی کند
ادرار آوراست
حرارت بدن را کاهش می دهد
چاق کننده است ویبوست رابرطرف میکند ویکی ازبهترین میوه ها برای تمیزکردن روده بزرگ ورفع یبوست است .
جوشانده غلیظ انجیر خشک برای رفع سرماخوردگی بسیارمفیداست
شیره درخت انجیررااگربمدت چندروز روی زگیل ویامیخچه پا بگذارید آنرا ازبین می برد.
درحدیثی ازامام رضا(ع) آمده است : «انجیربوی دهان رامی برد ، لثه ها واستخوانها رامحکم می کند ، مورا می رویاند ودرد را برطرف می سازد وباوجودآن نیاز به دارو نیست . ونیز فرمود : انجیر شبیه ترین اشیاء به میوه بهشتی است»
داستان دوستان &
? «در کلاس اخلاق پیامبر (ص)»
جمعی در محضر رسول اکرم (ص) نشسته بودند، ودر حضور آن بزرگوار، همچون کلاسی تشکیل داده بودند، تا از درسهای سودمند اجتماعی و اخلاقی آن حضرت بهرهمند گردند، سخن از بهشت و رحمت الهی و حسابرسی خداوند و قیامت به میان آمد.
رسول اکرم(ص) فرمود: هرکس، دارای «3 صفت» باشد، خداوند در روز قیامت، هم حسابرسی او را آسان میگیرد، و هم او را وارد بهشت نموده و از رحمت واسعه خود بهره مند میسازد.
شاگران پرسیدند: «ای رسول خدا ! این سه صفت، چیست که اینگونه نتیجه عالی دارد؟»
پیامبر(ص) در پاسخ فرمود: تُعطی مَن حَرَّمَکَ، و تَصِلُ مَن قَطَّعَکَ، وتَعفُوا عَمَّن ظَلَّمَکَ.
«1- عطا کنی به کسی که تو را محروم کرده 2- پیوند کنی با کسی که از تو بریده 3- و ببخشی کسی را که به تو ستم کرده است».